آیت الله العظمی جوادی آملی در باب فضل علم و معرفت با ذکر حدیثی از امام سجاد علیه السلام ، بیان می دارند: در فضل علم و معرفت همين بس كه خدا نام عالمان دين را در كنار فرشتهها و در جوار نام مبارك خود ثبت كرده است.
معظم له در تفسير آياتي از کلام الله مجيد اين مطلب را در ذيل برخي آيات مربوطه مورد اشاره قرار داده اند که در ادامه به ذکر پاره اي از فرمايشات معظم له مي پردازيم.
صاحب تفسیر تسنیم با استناد به شریفه قرآن معتقدند:
خدا نام عدّهاي را با فرشتهها و در كنار خودش ذكر ميكند! اين بيان نوراني امام سجاد(سلام الله عليه) است كه فرمود: در فضل علم و معرفت همين بس كه خدا نام عالمان دين را در كنار فرشتهها و در جوار نام مبارك خود ثبت كرد و فرموده: شَهِدَ اللّهُ أَنَّهُ لاَ إِلهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلاَئِكَةُ وَأُولُوا الْعِلْمِ(1) . اما گاهي هم انسان به جايي ميرسد كه ديگر سخن از ملائكه نيست و فقط عالمان ديناند كه نامشان در جوار نام خداست: وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ(2). انبيا(عليهم السلام) اينطورند، اهل بيت(عليهم السلام) اينطورند، آنجا كه نام مبارك اينها در كنار نام مبارك ذات اقدس الهي است حتي فرشتهها هم آنجا حضور ندارند.
معظم له اين حيات را حيات انساني قلمداد کرده و اذعان داشتند:
خداوند در قرآن فرمود: ما به شما حيات جديدي ميدهيم كه حيات طيّب است و حيات طيّب را چنین مشخص كرده اند؛ كسي كه از بنان و بيان او، از نوشتار و گفتار او و از رفتار و قيام و قعود او جز خير برنخيزد، حياتش، حيات طيّبه است؛ وَهُدُوا إِلَي الطَّيِّبِ مِنَ الْقَوْلِ وَهُدُوا إِلَي صِرَاطِ الْحَمِيدِ(3) آنكه حرف او، رفتار او، گفتار او در انسان نور ايجاد ميكند حياتش، حيات طيّب است؛ ولی آن كسي كه رفتار و ديدار او انسان را عوض نكند حرفش هم اثر ندارد؛ ما بايد طوري باشيم كه زندگيِ ما، ديدار ما، گفتار ما، رفتار ما آموزنده باشد لذا حيات كسي حيات طيّب است كه لَحْظ او مثل لفظ او نافع است: «مَن لا يَنفعك لحظهُ لا ينفعك لفظه»
بنابراین به عالماني كه در دنيا دست عدّهاي را گرفتند و از گمراهي نجات دادند ميگويند: به همان دليل كه شما در دنيا مشكلات علمي برخي را حل كرديد الآن هم صبر كنيد و بهشت نرويد «قِف تَشْفَع»(4) اندكي صبر كنيد هر كه را خواستيد آنها كه سخنان شما را گوش دادند كتابهاي شما را خواندند پشت سر شما نماز خواندند حرفهاي شما را گوش دادند آنها را هم به همراه خود ببريد، پس انسان ميتواند راه وجود مبارك رسول گرامي(عليه و علي آله آلاف التحيّة و الثناء) را طي كند همان راهی که خداوند در سورۀ احزاب فرمود: اين اُسوه شماست (لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ).(5)
----------------------------------------------------------------------------:
[1] . سورهٴ آلعمران، آيهٴ 18.
2. سورهٴ آلعمران، آيهٴ 7.
3. سورهٴ حج، آيهٴ 24.
4. علل الشرائع، ج2، ص394.
5. سورهٴ احزاب, آيهٴ 21.