پایگاه اطلاع رسانی اسراء: حجت الاسلام و المسلمین بهجت پورمدیر حوزه های علمیه خواهران کشور، در نخستین همایش ملی بررسی آراء و اندیشه های تفسیری آیت الله العظمی جوادی آملی در تالار خیام دانشگاه ولیعصر رفسنجان از همه کسانی که تلاش کردند این همایش شکل بگیرد تشکر کرد و گفت: از افتخارات حوزه علمیه استان کرمان این است که چند سالی است علم ترویج اندیشه های قرآنی را برداشته است و شخصیت علامه جوادی آملی برای همه درس آموز است.

مدیر حوزه های علمیه خواهران کشور بیان کرد: مجموعه دانش ها را در حد حوصله بشری تحصیل کردن، در چند رشته آن تخصص داشتن،  مجموعه این تخصص ها را در خدمت قرآن به کار گرفتن و عسل شیرین تفسیر در مباحث نظری و تفسیر ترتیبی و تفسیر موضوعی ارائه کردن و نیز قرآن را جامع ِ پاسخ به همه نیازهای امروز قرار دادن و نشان دادن این عظمت، برای همه کسانی که مدعی طالبیت علم و پیگیر دانش هستند درس آموز است و انسان می تواند با بهره گیری از فرصت ها و توسعه ظرفیت ها خدمات ارزشمندی را به ارمغان بیاورد.

وی ادامه داد: در کنار این تلاش علمی سلوک معنوی علامه جوادی آملی و اخلاصی که در کار داشتند، این راه تا خدا یاری نکند دستاوردهایش جز تکرار علم چیزی نیست این راه تا مجاهدتی برای خدا در آن نباشد و  تا انسان از این راه برای خدا و بندگانش  بی منت و بدون انتظار و پاداش خرج نکند همراهی با خدا را نخواهد داشت و حضرت آیت الله آملی بخش اعظم داشته هایشان را از این راه به دست آوردند او سخن می گوید و خداوند علم را بر وی  جاری و ساری می کند  و هجوم دانش به سمت اوست.

حجت الاسلام و المسلمین بهجت پور تصریح کرد: پیش نمی آید آیت الله آملی موضوعی را شروع به سخن کنند و جریان و جوشش دانش را در ابعاد مختلف در کلمات ایشان نبینیم، این علمی است که خدا به قلب ایشان می فرستد و محصول تلاش هایی است که در خلوت انجام می دهند؛ عبادت شبانه دارد به تعبیر امام حسن عسکری (ع) این مسیر بزرگ، مجاهدت ها و عبادت ها و ریاضت های شبانه می طلبد طریق الی الحق مسیر خاصی دارد.

این استاد حوزه علمیه بیان داشت: علوم قرآن در اندیشه های آیت الله جوادی آملی شامل قرآن در قرآن، قرآن از منظر امام رضا(ع) و ... کتاب هایی است که ایشان به مباحث  علوم قرآنی و پدیده شناسی قرآن دارد؛ مباحثی مانند حقیقت قرآن، رسالت قرآن،  اعجاز قرآن و مباحثی که هرکدام اگر به درستی فهم بشود تلقی روشن تری از این کتاب مقدس در آن صورت می گیرد؛ یکی از مسائلی که به تدریج در بین شیعیان در بحث منابع تفسیر مطرح شد این بود که تفسیر قرآن جز به وسیله تفسیری که از اهل بیت رسیده باشد به طور مستقل که عمدتا نگاه اخباریون تندرو بود و یا به شکل انضمام بین فهم از قرآن و  اضافه کردن سنت و روایت و بررسی های از منابع دیگر حاصل می شود؛ مثل نگاهی که حضرت آیت الله العظمی خویی در البیان داشتند به نظر این بزرگواران راه تفسیر این است، پس اگر بنا است به فهمی از  قرآن دست پیدا کنیم این مسیر را باید برویم یا  کاملا در بین منابع، منبع معصوم را بگیریم یا اینکه باید انضمامی عمل کنیم در این فضا حضرت علامه طباطبایی برای حل مسئله پا به میدان می گذارند و روش تفسیر قرآن به قرآن را مطرح می کنند ایشان بر این باور بودند که قرآن در بین منابعی که برای تفسیرش گفته می شود نیاز به هیچ منبعی از خارج ندارد وبرای فهم مطالب و معارف قرآن و معارفی که قرآن برای گفتن آن آمده است خود بیانگر خود است؛ این موضع علامه طباطبایی سر و صدای زیادی در محافل علمی به پا کرد.

وی خاطرنشان کرد: ایشان تلاش کرد تا توضیح دهد که استفاده از قرآن به خاطر رسالتی است که  قرآن دارد و قرآن خود نور است و روشنگر راه خودش است اگر قرآن را به وسیله قول صحابی و قول تابعی و حتی قول پیغمبر  بخواهیم بفهمیم حجیت و ظهور قرآن از جایی دیگر گرفته شده است و اصالتی ندارد لذا تلقی شد که ایشان با سنت جنگیده است حضرت علامه طباطبایی توضیح داد که پیامبر گاهی  معلم و گاهی مبیّن است معلمی در حوزه فهم الفاظ و عبارات و رفع ابهامات وظیفه همه است و پیغمبر هم یکی از آنها است.

وی ادامه داد: تبلیغ دین، بیان و تفصیل مجملات و بیان جزئیات کار معصوم است؛ برخی از بزرگان ایده های بلندی دارند و به اجمال بیان می کنند و فضا را طوری از ایشان می گیرند که پاسخ و توضیحشان به گوش دیگران نمی رسد.

حجت الاسلام و المسلمین بهجت پور گفت: آیت الله جوادی آملی شاگردی هستند که حق شاگردی را ادا کردند و این مکتب و نظریه را به خوبی برای جامعه علمی تشریح کردند؛ در اصول فلسفه آیت الله مطهری اتفاق افتاد که ایشان اندیشه فلسفی علامه را در آن دوره توضیح داد کار بزرگ علامه جوادی املی این بود که این مکتب را به خوبی تشریح کرد و نگرانی های ناشی از جهل به نگاه آیت الله طباطبایی را مرتفع کرد.

وی بیان کرد: در روش تفسیر قرآن به قرآن از نظر شناسنامه تاریخی که به علامه می رسد و علامه نقش فرزندی نسبت به این نظریه را دارد اما از نظر معنا وحقیقت به بار آوردن نظریه تفسیر قرآن به قرآن، ایشان نقش اُبُوت و نقش پدری به این نظریه دارند.

وی اضافه کرد: شما وقتی مقدمه جامع البیان طبری را ملاحظه می فرمایید می بینید اولین منبعی که به عنوان منبع به سراغش برویم قرآن است و خیلی از مفسرین اولین منبع را قرآن مطرح کرده اند اما اینکه چگونه است مستقل یا ترکیبی است در این مورد هیچ داوری وجود ندارد و حضرت علامه جوادی آملی اولین مسئله ای که توضیح می دهند  بحث استقلال در برابر کسانی است که قرآن را در بیان نیازمند منبع دیگر می دانند؛ استقلالِ به چه معنا؟ دلیلش این است که قرآن نور است و نور ظاهر فی نفسه است نورش را از جایی نمی گیرد قرآن برای همه چیز تبیان است و قطعا چیزی که تبیان است در روشنگری به چیزی از بیرون نیاز ندارد در قرآن اختلافی و تعارضی نیست و خودش خود را توضیح می دهد و منبعی مستقل است.

وی گفت: وقتی صحبت از استقلال منبع قرآن می کنیم اینکه نیاز به دیگر منابع ندارد؛ وقتی اولویت استفاده از قرآن را مطرح می کنید از هیچ منبع دیگری نمی شود استفاده کرد لذا از ظاهر کلام علامه طباطبایی  فهم شده که ایشان انحصار را می گویند اما علامه جوادی آملی توضیح می دهند که مراد استقلال نیست؛ ایشان کار را به جایی می رسانند که قرآن خود با همه ظرفیتش بدون  نیاز به منابع دیگر خود را توضیح می دهد اما اینگونه نیست که دیگر منابع نتوانند قرآن را توضیح دهند پس قرآن، خود را توضیح می دهد.

این استاد حوزه علمیه بیان داشت: می شود با یک منبع دیگری قرآن را فهمید؛  قرآن، سنت و عقل 3 آیه در کنار هم هستند و نکته مهم در بخش سنت این است وقتی  موضوع سنت عاملی برای فهم قرآن قرار می دهند توضیح می دهند، اما سنت اهلیت دارد که کاشف قرآن باشد، این اهلیت سنت برای اینکه  مفسر قران باشد هنگامی است که قرآن بیاید و حجیت را به سنت ببخشد؛ علامه جوادی آملی 2 نکته را مد نظر دارد اینکه باید اعتبار سنت را درست کنیم و ایشان به خوبی بین عترت که عِدل قرآن است و سنت روایتی از عترت است، ربط می دهند و دوم اینکه بین سنت و روایت به مجموع قرآن ارائه شود و خود این کاشف بر این است که قرآن شناخته شود تا بتوانیم تک تک روایات را به قرآن ارجاع دهیم.

وی ادامه داد: ما سنت را به عنوان جریان مکمل قرآن می دانیم و حجیت در فهم قرآن به معنای بیان کشف است و در رابطه با کشف آیات خدا از هر سخنی می توانید استفاده کنید اما بحثی دیگر این است که قرآن مسایل را به طور اجمالی و کلی بیان کرده و بیان جزئیاتی باید صورت گیرد و این جز از مقام وحی الهی امکان تفسیر آن نیست.

مدیر حوزه های علمیه خواهران کشور  با اشاره به اینکه بعد از نزول قرآن بیان آیات کار پیغمبر است و تبیین قرآن به عهده پیامبر است؛ افزود: خداوند وقتی در قران می فرماید  اقیمواالصلوه لذا جزییات و روش و کیفیت نماز را با وحی دیگر از سوی خدا ارائه می شود و در اینجا جز درب خانه اهل بیت کجا می توان رفت این سنت است که تنها ملازم قرآن است و تفسیر تسنیم آیت الله جوادی آملی المیزان 2 است.