به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی اسراء: نشست علمی «الگوی ارتباطی معلم و متعلّم از دیدگاه آیت الله العظمی جوادی آملی» از سلسله نشستهای علمی طرح ملی ملکوت در محل سالن کنفرانس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء برگزار شد.
در این نشست علمی، حجت الاسلام دکتر سید عباس حسینی به تشریح ابعاد مختلف این پروژه پرداخت و بیان داشت: این تحقیق به دنبال ارائه یک الگوی ارتباطی کاربردی بر مبنای اندیشه آیت الله العظمی جوادی آملی است چرا که این موضوع در تحولات فکری و فرهنگی سیستم آموزشی کشور می تواند بسیار موثر باشد.
وی در ادامه با اشاره اجمالی به اصول و مبانی الگوی ارتباطی معلم و متعلم، به تعریف علم و تبیین رسالت آموزش و پرورش در اندیشه آیت الله العظمی جوادی آملی پرداخت و بیان داشت: در دیدگاه آیت الله العظمی جوادی آملی علم شناخت از مفاهیم بدیهی است و غیر قابل تعریف می باشد و تاکید می کنند که اگر بخواهیم علم را به علم تعریف کنیم، دور باطل خواهد بود. معظم له تعاریف غربی از علم را تعریف حقیقی علم نمی دانند لذا یک تعریف تنبیهی از علم ارائه می کنند.
حجت الاسلام حسینی ادامه داد: در تعریف تنبیهی از علم، علم در دو مقام اثباتی و ثبوتی تعریف می گردد. آیت الله العظمی جوادی آملی از این مقام معتقدند، علم حقیقت مجردی است که به افاضه الهی به طریق انعکاس و یا به طور مستقیم در روح مجرد انسان حاصل می شود و تحصیل آن صفاء ضمیر را طلب می کند.
مسئول پروژه پژوهشی «الگوی ارتباطی معلم و متعلّم از دیدگاه آیت الله العظمی جوادی آملی» خاطرنشان کرد: انسان عصر مدرنیته، با رویکرد این جهانی علم را از حقیقت خود دور کرده است و معنای تنزل یافته ای برای آن انتخاب نموده است که در حقیقت یک تعریف کاملا سکولار از علم است. در حالی که علامه جوادی آملی، علم را به عنوان هدف آفرینش مطرح می کنند و حقیقت علم را کشف حقیقت می دانند.
وی با توجه به مبنای انسان شناسی و تاثیر آن در ارائه الگوی ارتباطی، با اشاره به چیستی حقیقت انسان از منظر آیت الله العظمی جوادی آملی، ابراز داشت: استاد جوادی آملی از دو منظر قرآنی و فلسفی به انسان پرداخته اند؛ از منظر قرآنی، حقیقت انسان روح است و بدون شناخت روح، شناخت انسان ناممکن خواهد بود، علامه جوادی آملی انسان را «حی متاله» معرفی می کنند و با توجه به خلیفه الله بودن انسان، می فرمایند انسانها نیز همچون آیات قران محکم و متشابه دارند و بیان می دارند که انسان نباید در حیات طبیعی و حیوانی بماند بلکه باید حیات الهی و جاودانی که در فطرت خود به او گرایش دارد را به فعلیت برساند.
حجت الاسلام حسینی در خصوص تعریف فلسفی آیت الله العظمی جوادی آملی از انسان تصریح داشت: علامه جوادی آملی از منظر فلسفی انسان را به لحاظ قوای وجودی مورد بحث قرار داده اند و لذا انسانها را به لحاظ غلبه هر یک از قوای چهارگانه شهویه، عاقله، غضبیه و وهمیه، به چهار دسته تقسیم نموده اند.
وی ادامه داد: با توجه به این تقسیم بندی آیت الله جوادی آملی می توان سه الگوی ارتباطی ارائه داد؛ «الگوی ارتباطی متعالی» که بر پایه حاکمیت عقل بر سایر قوا بنا نهاده شده است، «الگوی ارتباطی متعارف» که بر اساس حالتی است که هنوز هیچ قوه ای بر قوه دیگر تسلط پیدا نکرده و قوا در حال رفت و آمد هستند و «الگوی ارتباطی متدانی» که بر پایه حاکمیت قوای شهوت و غضب بر دیگر قوا بنا نهاده شده است.
مسئول پروژه پژوهشی «الگوی ارتباطی معلم و متعلّم از دیدگاه آیت الله العظمی جوادی آملی» در بخش دیگری از سخنان خود به ویزگی های معلم از منظر آیت الله العظمی جوادی آملی اشاره کرد و گفت: آیت الله العظمی جوادی آملی تاکید می کنند که معلمین باید رسالت انبیاء را دنبال کنند چرا که وارثان معنوی انبیاء محسوب می شوند.
وی ادامه داد: علامه جوادی آملی دو رسالت را برای معلمین در نظر می گیرند؛ یکی رسالت های سازمانی که همان رسالت آموزش و پرورش است که بر عهده معلمان قرار دارد و دیگری رسالتهای فراسازمانی، که عبارت است از ارتقاء سطح عقلانیت جامعه و هدایت جامعه در مسیر پیشرفت.
دکتر حسینی با بیان این مطلب که «ارتباط مطلوب بر اساس مبانی انسان شناختی آیت الله جوادی آملی ارتباطی است که در آن عقل بر شهوت و غضب غالب باشد»، بیان داشت: در این دیدگاه شهوت و غضب دو عاملی هستند که ارتباط را تحریف می کنند و آن را تحت تاثیر سوء قرار می دهند و به همین دلیل آیت الله العظمی جوادی آملی معتقدند تعلیم را از تربیت جدا کردن سکولار فکر کردن است و تاکید می کنند که باید پرورش و تربیت ما عین آموزش ما و تعلیم ما عین تربیت ما، باشد.
وی به ویژگی ها و بایسته های شخصیت معلم و دانش آموزان و ضرورت توجه به آآآن برای ارائه الگوی مطلوب ارتباطی معلم و دانش آموز پرداخت و ادامه داد: آیت الله العظمی جوادی آملی همواره بیان می دارند که تزکیه هدف و تعلیم وسیله است و هدف همواره بر وسیله مقدم است.
حجت الاسلام حسینی در پایان اظهار داشت: در الگوی ارتباطی متعالی که مورد نظر آیت الله العظمی جوادی آملی است و هدف آن تربیت انسان فرشته خو می باشد، معلم در حوزه تعلیم باید دو مفهوم را مورد توجه قرار بدهد؛ یکی «عقلانیت» و دیگری «صداقت».
وی خاطرنشان کرد: «عقلانیت»، ناظر به محتوای آموزشی است که ایشان تاکید دارند باید حرف برهانی، عقلانی و صادق ارائه شود که از آن به «حرف خوب زدن» تعبیر می کنند و «صداقت»، نحوه ارائه را مد نظر قرار می دهد و شامل فصاحت، بلاغت و ادب و نحوه ارائه مطالب است که از آن به «خوب حرف زدن» تعبیر می کنند.
در ادامه این نشست علمی کارشناسان حاضر در جلسه به نقد و بررسی این پژوهش پرداختند و دیدگاه های خود را بیان داشتند.