پایگاه اطلاع رسانی اسراء: ماه رجب، ماه خودسازی و تهذیب نفس می باشد، مومنین در این ماه تلاش می کنند تا از این فرصت معنوی بیشترین بهره را ببرند و از برکات این ماه شریف استفاده کرده و خود را برای حضور در مهمانی خداوند آماده کنند. به این مناسبت بیانات عارف متأله حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی درباره اهمیت تهذیب نفس و تاثیر آن در متخلق شدن جامعه را از نظر می گذرانیم.

حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی درباره اهمیت تهذیب نفس بیان می دارند:  مشكلات جامعه را اخلاق حلّ مي كند؛ اعتماد به يكديگر و عمل به وظيفه از سوي هر كارگزار، مشكل جامعه را حل مي كند و كسي كه شغل آزاد دارد، اگر در همان محدوده كسب آزادش متخلِّق به اخلاق الهي باشد، مردم از او در رفاهند، كارمند دولت نيز در كارگزاري دولتي، اگر مهذّب باشد، مراجعان، از او راضيند.

مشكلات مادّي و اقتصادي كم و بيش در هر جامعه اي هست؛ ولي هرگز فشار اقتصادي، انسان عاقل آزاده را وادار نمي كند كه روحش را براي ابد، تيره كند و اين به سود هيچ كس نيست، به سود ديگران نيست چون ديگران را در فشار قرار دادن و چيزي را بي حساب از كسي گرفتن و كار كسي را به تأخير انداختن، به سود آنها نيست، به سود خود شخص هم نيست؛ گناه قبل از اين كه به ديگري ضرر بزند، به گناهكار ضرر مي رساند، همان طور كه هيزم پيش از اين كه پارچه را بسوزاند، مادّه و بدنه خود را مي سوزاند. گناه، در حقيقت آتش است و قبل از اين كه به كسي آسيب برساند، خود گناهكار را مي سوزاند؛ از اين رو، قرآن كريم، از ظالمان، تعبير به "حطب" يعني هيزم مي كند: "وَأمّا الّقاسِطُونَ فَكانُوا لِجهنمَ حَطَباً"[2]: ظالمان هيزم جهنمند!

هيچ عاقلي، حاضر نيست بسوزد و كسي كه دست به تبهكاري مي زند خيال مي كند گناه، امري اعتباري است و امر اعتباري با گذشت دوره اعتبار، از حوزه حقيقت، رخت بر مي بندد؛ غافل از اين كه گناه امري حقيقي است و ريشه تكويني دارد. چنان كه ثواب، امري حقيقي تكويني است و اعتبار و قرارداد نيست كه بر اثر تغيير زمان اعتبار و مكان قرار داد، عوض شود.

لزوم آمادگي در برابر دشمن درون و برون

دشمن، گاهي از درون و گاهي از بيرون، حمله مي كند و اگر جهاد، جهاد اصغر و اكبر است، پس آماده شدن و مسلّح بودن، هم در جهاد اصغر و هم در جهاد اكبر لازم است. همانگونه كه بر همه ما لازم است مرز داري كنيم و كشور خود را براي دفاع آماده كنيم تا از تهاجم بيگانگان مصون باشيم، نيز بر هر فردي لازم است كه خودسازي كند تا هنگام تهاجم غضب يا شهوت يا جهالت در امان باشد.

ممكن نيست كسي بگويد من در عالم طبيعت و در جوامع بشري زندگي مي كنم ولي اهل شهوت يا غضب نيستم؛ زيرا برخي از امور، جاذبه و برخي از آنها دافعه دارند و اگر كسي مسلّح به نيروي دفاع در برابر جذب و دفع كاذب نباشد، به دام اين جذب و يا به تور آن دفع مي افتد و گرفتار مي شود. آموختن خطر غضب و آشنا شدن با فضايل صبر و حلم و بردباري، انسان را از خطر خشم، و آشنايي با فضايل عفّت و فرزانگي انسان را از خطر شهوت و جهالت، مي‌رهاند.

پاورقی: ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

*: کتاب مبادی اخلاق در قرآن، تالیف حضرت آیت الله جوادی ، ص 167