به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی اسراء: آیت الله العظمی جوادی آملی در پاسخ به سوالی در خصوص راه های مقابله با شبهات و رسیدن به یقین، اظهار داشتند: راه مقابله با شبهات و رسيدن به يقين، فقط مطالعه و تحقيق، نیست. تحقيق و مطالعه، تنها نيمه راه است و نيمه باقي، به عمل انسان وابسته است؛ يعني انسان بايد هم محقق و هم متحقق باشد.
ایشان ادامه دادند: محقق كسي است كه از نظر علمي عميقاً تحقيق كرده و مطالب را براي خود حل كرده است؛ ولي متحقق كسي است كه به آنچه فهميده، باور دارد و به آن عمل مي كند. اگر كسي عالم محض بود و حرفهاي متقن و محكم داشت؛ ولي به آن ايمان نداشت يا به علم خود بي باور بود و به حقايقي كه برايش مكشوف شده، عمل نكرد، كم كم دُچار شك و شبهه ميشود.
معظم له با اشاره به آیات نورانی قرآن تصریح داشتند: خداوند در قرآن كريم با تعبيري لطيف درباره فرعون فرموده است: ﴿وَجَحدُوا بِها وَ اسْتيقنتها أنفُسُهُمْ ظُلماً وَ عُلُوّاً﴾.[1] موساي كليم(عليهالسلام) هم طبق آيات قرآن به فرعون فرمود: ﴿لَقَدْ علمتَ ما أنزلَ هؤلاءِ إلاّربُّ السَّمواتِ و الأرض﴾[2]؛ تو خود مي داني كه اينها را كسي جز خداي آسمانها و زمين نفرستاده است. با اين همه فرعون به اين علم خود باور نداشت.
ایشان خاطرنشان کردند: فهم و باور، دو چيز متفاوت است: فهم در اختيار ما نيست؛ ولي باور در اختيار ماست. با فكر كردن، مطالعه يا تحصيل، علمي براي ما حاصل ميشود و پس از آن ديگر نميتوانيم بگوييم كه من نميخواهم بفهمم. در فهم انسان اراده دخيل نيست؛ امّا در باور اراده دخيل است؛ يعني انسان پس از آنكه چيزي را فهميد، ميتواند به آن باور داشته يا نداشته باشد. در بحث ميان دو نفر، گاهي با اينكه يكي مسئله حق را براي ديگري روشن مي كند، ديگري زير بار نمي رود؛ يعني نفس به قدري شرور است كه مي تواند در برابر 2 ضربدر 2 می شود 4 بايستد و بگويد: من باور نمي كنم، با اينكه فهميده است.
آیت الله العظمی جوادی آملی تاکید داشتند: براي اينكه به ويروس دروني «شك و شبهه» مبتلا نشويم، بايد به آنچه فهميده ايم، باور داشته باشيم و به آن عمل كنيم. تا عمل در كار نباشد، يقين حاصل نمي شود. بهترين راه براي نجات از گزند شبهه اين است كه به آنچه فهميديم، عمل كنيم.