دهم رجب المرجب سال 195هجری، مدینه شاهد طلوع گوهری از خاندان ولایت و امامت بود که با حضور مبارکش امید دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت را تازگی بخشید و دشمنان ایشان را هر چه بیشتر سر افکنده نمود. ضمن تبریک سالروز ولادت سراسر نور ابن الرضا حضرت جواد الائمه(علیهماالسلام) از بیانات شاگرد این مکتب ، حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی بهره مند خواهیم شد.
معظم له با استناد به فرمایش نورانی آن امام در رابطه با اهمیت اعتماد به خدا بیان داشتند:
انسان هر كالاي گرانبهايی را كه بخواهد بخرد بايد بهايش را بدهد و هر قلّهاي را كه بخواهد صعود كند بايد نردبان داشته باشد. وجود مبارك امام جواد(سلام الله عليه) در یک بيان نوراني فرمودند: «الثقة بالله ثمنٌ لكلّ غالٍ و سُلَّمٌ إلي كُلّ عالٍ» يعني بهاي هر كالاي گرانبهايي اعتماد به خداست و رشد به هر درجه والايي، نردبانش اعتماد به خداست.
ایشان در ادامه به تبیین سرّ این فرمایش نورانی پرداخته و بیان کردند:
سرّ بيان نوراني امام جواد(سلام الله عليه) آن است كه اين مثلث يعني جهان، انسان و پيوند انسان و جهان را خداي سبحان دارد اداره ميكند اگر اجزاي سهگانه و اضلاع سهگانه مثلث، با مديريت خدا دارد اداره ميشود، اگر كسي بخواهد به جايي برسد چاره جز اين نيست كه از درايت آن مدير بهره ببرد. اگر جهان را غير او اداره ميكرد يا انسان را غير او اداره ميكرد يا پيوند انسان و جهان را غير او اداره ميكرد، انسان بايد از آن راه خودش را تأمين ميكرد ولي وقتي اضلاع سهگانه مثلث به دست اوست چاره ای جز اين نيست كه انسان از او راهنمايي و كمك بگيرد.
توجه عالمانه و بینش عمیق به فرمایشات فوق که بمناسبت فرخنده ایام سراسر نور ولادت حضرت جواد الأئمه (ع) گزینش شده است، سؤالات ذهنی بسیاری از ما را در مورد سرّ رفتار شگفت انگیز امام معصوم در مورد فرزند خویش پاسخ می دهد که معظم له در تبیین آن فرمودند:
وقتي به وجود مبارك امام رضا(سلام الله عليه) عرض كردند چطور شما كنار گهواره كودكانه اين كودك تا بامداد ذكر خواب ميگوييد، حضرت در پاسخ فرمود: «انما اغرّه بالعلم غرّا»[1] نه اين كودك ميخوابد نه من ذكر خواب ميگويم من دارم علوم الهي را تعليمش ميكنم. آن گاه است که چنين كودكي در هنگام احتجاج ميگويد «ان الله احتج في الامامة بمثل ما احتجَّ به في النبوّة فقال ﴿وَآتَيْنَاهُ الْحُكْمَ صَبِيّاً﴾[2]»؛ همان طوري كه خدا خردسالي را به اوج نبوت رساند مرا هم به اوج امامت واصل كرد. اين سخن را در كنار مهد علم از پدر بزرگوارش امام رضا(سلام الله عليه) آموخت كه حضرت فرمود: من ذكر خواب نميگويم اين كودك هم در گهواره نميخوابد بلكه اينجا مدرسه است: «انما اغرّه بالعلم غرّا».
آیت الله العظمی جوادی آملی در ادامه به فرمایش دیگری از آن امام در رابطه با ارتباط تنگاتنگ گوینده حرف با گیرندۀ کلام اذعان داشتند:
چنين وجود مباركي به ما فرمود: «من اصغي الي ناطق فقد عبده فان كان الناطقُ عن الله فقد عبد الله و إن كان ناطق يَنطقُ عن لسان ابليس فقد عبد ابليس»[3] ـ گرچه اين سخن از غير امام جواد(سلام الله عليه) هم نقل شده است ولي معروفترين نقل از وجود مبارك امام نهم است ـ فرمود گيرنده هر كسي متوجه دهندهاي خواهد بود [و] هر كسي كه گوش به حرف گويندهاي ميدهد دارد او را عبادت ميكند. اگر گفته شد: «مَن تعلّمتُ منه حرفاً صرتُ له عبدا»[4] از اين باب است. فرمود حرف هر كس را گوش دادي داري او را عبادت ميكني اگر آن گوينده شيطان است شما شيطانپرستي و اگر آن گوينده حق است تو حقپرستي.
----------------------------------------------
- (نمازجمعه سال75)
[1] . موسوعة الامام الجواد(عليه السلام)، ج1، ص 166؛ اثبات الوصية، ص 217.
[2] . (سورهٴ مريم، آيهٴ 12) الکافي، ج 1، ص 384.
[3] . مستدرک الوسائل، ج 17، ص 308.
[4] . عوالي اللآلي، ج 1، ص 292.