25ماه رجب سالروز شهادت هفتمین پیشوای شیعیان جهان و ولایتمداران راستین ایشان، امام موسی بن جعفر(علیهم السلام) است، امامی که با شهادت مظلومانه اش برگ دیگری از جنایت ها و خیانت های دستگاه عباسی را آشکار ساخت و شهر کاظمین را در غم و ماتم فقدان خود فرو برد.  

حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در بخشی از سخنان خود با اشاره به سیره عملی امام کاظم (علیه السلام) و حاکمان هم­ عصر آن حضرت، بیان داشتند:

وجود مبارك امام هفتم، بخشی از عمر پربركت را در زمان حیات پدر بزرگوارشان امام صادق(سلام الله علیه) با منصور دوانیقی گذراندند و بعد از شهادت امام صادق(سلام الله علیه) سالیان متمادی هم گرفتار سیاست مشئوم منصور دوانیقی بودند. بعد از درگذشت منصور دوانیقی نیز گرفتار سیاستهای مشئوم، مهدی عباسی بودند و بعد ازاو هم گرفتار سیاستهای تبهكارانه هارون ­الرشید عباسی شدند.

آن حضرت توانست تمام این مقاطع را با آن هوشیاری ولایی خود حل كند؛ این بخشهای سیاسی مربوط به آن حضرت بود. حوزه‌های علمیه قوی و غنی تشكیل داد، طلاب مستعد را شناسایی و شاگردان فراوانی تربیت كردند كه عده زیادی از آنها جزء روات از احادیث و جزء علمای بزرگوار شدند، جزء محدثین شدند ، جزء مفسران شدند و مانند آن که یكی از آن شاگردان بنام، هشام‌بن‌حكم است.

ایشان با استناد به فرمایشات نورانی آن امام خوبیها، به لزوم برنامه ریزی در ساعات شبانه روز اشاره داشته و خطر نشان کردند:

یکم) مناجات با پروردگار

ما كه حوزوی هستیم یا آقایانی كه دانشگاهی هستند چطور باید برنامه ­ریزی بكنیم؟ وجود مبارك امام هفتم(سلام الله علیه) فرمود:  آیا می­ شود آدم بی­ برنامه زندگی كند؟! یعنی می‌شود کسی همین طور بی هدف راه برود و بدون برنامه زندگی كند، بعد بگوید من شیعه امام هفتم‌ هستم؟! فرمود شما اگر بخواهید برنامه­ ریزی كنید وقت استراحتتان هم باید مشخص باشد، آن برنامه‌ریزی‌هایتان هم باید مشخص باشد كه به وسیله آن برنامه‌ریزی‌ها شما می‌توانید به كارهای دیگر برسید؛ هرگز نفرمود استراحت را رها كنید. وجود مبارك امام هفتم فرمود: «اجتهدوا فی ان یكونَ زمانُكم اربع ساعاتٍ»؛ بكوشید كه شبانه ­روز را به چهار قسمت تقسیم كنید (نه اینکه ساعت یعنی شصت دقیقه بلکه یعنی چهار قسمت باشد) «ساعةً لمناجاة الله»[1]؛ یك بخشی از شبانه ­روز را برای اینكه با خدا مناجات كنید قرار دهید، برای اینكه با او كار دارید زیرا تمام این امور در هر دو دنیا را او دارد اداره می‌كند.

دوم) تلاش جهت تأمین معاش

 فرمود:«و ساعةً لامر المعاش»؛ یك ساعت به دنبال كسب و كار برو. جامعه ما این طور است نظام ما این طور است که اگر بخواهد راحت باشد، طبق رهنمود وجود مبارك حضرت امیر(سلام الله علیه) باید این دو اصل را داشته باشیم: یكی تلاش در تولید، یكی قناعت در مصرف. جامعه وقتی راحت است، خودكفاست و دیگر واردات ندارد كه در تولید تلاش بكند (یك) و در مصرف قانع باشد (دو). ذیل این آیه سورهٴ مباركهٴ «نحل» كه فرمود: ﴿فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَیاةً طَيِّبَةً﴾،[2] وجود مبارك حضرت امیر(ع) فرمود: حیات طیبه، قناعت است؛[3] آدم دستش نزد كسی دراز نیست و هیچ كشوری در حال قناعت نیازی به بیگانه ندارد؛ این می‌شود خودكفا و راحت. خب پس یك بخش از كار برای تأمین معاش است.

سوم) معاشرت با دوستان صالح

 «و ساعةً لمعاشرة الاخوان و الثقات الذین یعرفونكم عیوبكم و یخلصون لكم فی الباطن»[4]؛ ساعتی هم با دوستان باشید؛ انجمنی دارید دوستی دارید، رفت و آمدی دارید رفاقتی دارید، چون جامعه را آن محبت اداره می‌كند. یك بیان نورانی از امام صادق(سلام الله علیه) است كه فرمود: «تَزاوَروا فان فی زیارتِكم احیاءً لقلوبکم و ذکراً لاحادیثِنا و احادیثُنا تُعطَّفُ بعضكم علی بعض»[5]؛ فرمود به زیارت یكدیگر بروید یكدیگر را ترك نكنید رفت و آمد داشته باشید، اگر کسی نقطه ضعفی دارد آرام به او بگویید آهسته بگویید در حضور دیگران نگویید، در باطن با اینها مخلصاً عمل بكنید، برای اینكه شما شیعیان مایید و در مجلس شیعیان، احادیث ما مطرح می­شود و كلام ما عاطفه ایجاد می‌كند. زندگی داخلی را آن عاطفه و ادب نگه می‌دارد، جامعه را آن ادب نگه می‌دارد، امت را آن عاطفه و مهر نگه می‌دارد وگرنه هر كسی بخواهد داعیه استقلال داشته باشد و تندخویی داشته باشد كه جامعه نظم نمی‌گیرد. وجود مبارك امام هفتم(ع) فرمود بخشی از بخشهای چهارگانه شبانه ­روز را جهت برقراری ارتباط و هماهنگی و عاطفه و مهر، با برادران ایمانی به سر ببرید.

چهارم) بهره ­مندی از لذت‌های حلال

«و ساعةً تخلون فیه للذاتكم فی غیر محرّم»[6]؛ یك بخش از عمر را هم برای خوابیدن و خوردن و استراحت و لذت و زناشویی و امثال و اینها قرار دهید. این راهنمایی‌های ائمه(علیهم السلام) هم دنیای ما را تأمین می‌كند هم آخرت ما را تأمین می‌كند.

روشنگری امام کاظم علیه السلام در مقابل عوام فریبی سندی بن شاهک

معظم له در پایان به ذکر مصیبت امام هفتم پرداخته و در سخنانی به روشنگری امام کاظم (علیه السلام) در مقابل عوام­فریبی سندی بن شاهک اشاره كرده و فرمودند:

امروز چون روز مصیبت آن حضرت است ببینید كه بر وجود مبارك امام هفتم چه گذشت! همین سندی‌بن‌شاهك ملعون در مسموم كردن وجود مبارك امام هفتم، بی­ باك بود، وقتی كه مطمئن شد كه حضرت مسموم شد و رحلت می‌كند و شهید می‌شود، برای عوام­ فریبی به حضرت گفت: اجازه می‌دهید كه من كفنی دارم با آن كفن شما را كفن كنم، خب حضرت این عوام­ فریبی او را فهمید فرمود نه: «إنّا اهلُ بیت مُهورُ نسائِنا و حج صرورتِنا و اكفان موتانا من طاهر اموالنا و عندی كفن»؛[7] فرمود ما از خاندانی هستیم وقتی مكه می‌رویم از پول حلال صد درصد خالص خود ماست، مهریه‌ای كه برای همسرهای­مان قرار می‌دهیم از مال حلال صد درصد خالص خود ماست، كفن‌های مرده‌های ما از مال حلال صد درصد خالص خود ماست و من كفن دارم یعنی فرزندم وجود مبارك امام هشتم می‌آید و مرا هم در آن كفن، كفن می‌كند.

«السلام علیكم یا اهل بیت النبوة و یا معدن الرساله و یا مهبط الوحی و یا مختلف الملائكة»

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

منبع:جلسه درس اخلاق معظم له (1389/4/17)

[1]. تحف العقول، ص 409.

[2]. سوره نحل، آیه 97.

[3]. نهج البلاغه، حکمت 229.

[4]. تحف العقول، ص 409.

[5]. الکافی، ج 2، ص 186.

[6]. تحف العقول، ص 409.

[7]. الارشاد (شیخ مفید)، ج 2، ص 243.

مطلب مرتبط
​​​​​​​کلیپ تصویری؛ برنامه زندگی