پایگاه اطلاع رسانی اسراء ـ سرویس دین و اندیشه: در سال سوم هجرت و در شب نيمه ماه رمضان ـ كه بهترين ماه‌هاي خداست ـ خانه اميرالمؤمنين و فاطمه(عليهما السلام) ميزبان قدوم مولود مباركي شد كه شادي را با خود به خانه وحي آورد. در اين شب فرخنده، سبط اكبر پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله وسلم)، حضرت امام حسن عليه السلام چشم به جهان گشود و شهر مدينه را غرق نور كرد.
به مناسبت سالگرد ولادت آن امام همام، به فرازي از بيانات حضرت آيت الله العظمي جوادي آملي پيرامون آن حضرت می پردازیم، که معظم‌له در سخنان خود با ذکر روایتی از امام حسن مجتبي(عليه السلام)، به تبيين علم نافع پرداخته و فرمودند:

از وجود مبارك امام حسن مجتبي (سلام الله عليه) رسيده است كه «كونوا أوْعية العلم و مصابيح الهدي»[1] اين نصيحت براي همه امت اسلامي سودمند است. اين بيان آن است كه شما ظرف دانش باشيد و چراغ هدايت «كونوا أوْعية العلم و مصابيح الهدي» بيان نوراني اميرالمؤمنين(عليه السلام) اين است «انَّ هذه القلوب أوعية فخيرها أوْعٰاها»[2] يعني اين دل‌ها ظروف معارف است شما در اين دل جز معرفت الهي و احكام و حكم حق چيزي قرار ندهيد، دل‌ها ظرف علوم است و وجود مبارك امام‌حسن(سلام الله عليه) فرمود: شما ظرف دانش باشيد نگذاريد در جان شما غير دانش چيزي رسوخ كند و براي اينكه اين علم نافع باشد فرمود چراغ هدايت باشيد.
 علم نافع علمي است كه هم به حال خود انسان سودمند باشد هم به حال جامعه؛ علم چند قسم است بعضي از علوم اصلاً نافع نيست، ضار است نظير سحر و شعبده و جادو و امثال اينها كه اينها علوم سودمند نيستند، بعضي از علوم‌اند كه نافع‌اند، سودمندند، ولي چون در جان ننشسته‌اند و شخص عالم به آن علم عمل نكرده است از علم خود استفاده نمي‌برد اين علم براي او نافع نيست و وجود مبارك رسول گرامي (عليه و علي آله آلاف التحيّة و الثّناء) به خدا پناه مي‌بردند از علمي كه نافع نباشد «نعوذ بالله من علم لا ينفع»[3] ، بعضي از علوم‌اند كه نافع اند و شخص عالم به آنها عمل مي‌كند وجود مبارك امام مجتبي به ما فرمود علم نافع فراهم بكنيد، يعني علمي كه ذاتاً سودمند است و شما هم از او بهره مي‌بريد.  لذا فرمود: «كونوا اوعية العلم و مصابيح الهدي»[4] يعني ظرف دانش و چراغ هدايت باشيد وقتي انسان چراغ هدايت قرار مي‌گيرد كه داراي علمي باشد كه آن علم سودمند است و به علم خود هم عمل بكند.[5]

ايشان درسخنان خود به حدیثی از امام حسن مجتبی علیه السلام اشاره کرده و با بیان اینکه باید از دوران کودکی و نوجوانی به فکر علم صحیح و عمل صالح بود، بیان می دارند:
وجود مبارك امام حسن مجتبي امام دوم ما(سلام الله عليه) يك روز بچه‌هاي خودش و برادرزاده‌هاي خودش را در يك مجلس خانوادگي جمع كرد به آنها نصيحت كرد فرمود: «إنّكم صِغار قومٍ و يوشك أن تكونوا كبار قومٍ آخرين»[6] فرمود فرزندان من! بچه‌هاي من! برادرزاده‌هاي من! شما امروز بچه‌ايد ولي در آينده نزديك بزرگ اين شهريد، بزرگ اين كشوريد،  بزرگ اين مملكت‌ هستيد، بكوشيد كه براي بزرگي‌تان بزرگوارانه قدم برداريد، ببينيد امام به امامزاده‌ها چطور سفارش مي‌كند، فرمود: «إنّكم صِغار قومٍ و يوشك أن تكونوا كبار قومٍ آخرين» انسان باید از کودکی خودش را اصلاح كند. اگر انسان از کودکی در مسير صحيح حركت كرد، حرف بد ياد نگرفت ، حرف بد نزد، اگر خواست شوخی کند، و حرف طنز بزند، مواظب حد شوخی باشد، با يكديگر شوخي کردن،  وقار را كم مي‌كند، كم كم ـ خداي ناكرده ـ نگراني ايجاد مي‌كند، انسان نشاط را با درايت بايد مديريت كند به هر تقدير سفارش وجود مبارك امام حسن مجتبي(سلام الله عليه) به پسران خود و به برادرزاده‌هاي خود همين بود كه فرمود: «إنّكم صِغار قومٍ و يوشك أن تكونوا كبار قومٍ آخرين» هم‌اكنون به فكر علم صحيح و عمل صالح باشيد!![7]

پاورقی: ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[1] ـ كافي، ج 1، ص 301.
[2] ـ نهج‌البلاغه، حكمت 147.
[3] ـ بحارالانوار، ج 2، ص 32.
[4] ـ كافي، ج 1، ص 301.
[5]. سخنراني معظم له در ايام محرم 21/7/84
[6] . بحارالأنوار, ج2, ص152.
[7]  ـ (جلسه سخنرانی معظم له20/12/91)