به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی اسراء: همزمان با اول خرداد، روز بزرگداشت ملاصدرا، آئین بزرگداشت بنیانگذار حکمت متعالیه، حکیم صدر المتالهین، فیلسوف شهیر قرن دهم هجری قمری، با حضور گسترده اصحاب اندیشه و فلسفهدانان، متولیان فرهنگی و هنرمندان، در زادگاهش شهر شیراز برگزار شد.
حجت الاسلام و المسلین دکتر مرتضی جوادی آملی در این همایش در سخنانی به تبیین ابعاد مختلف شخصیت علمی صدرالمتالهین پرداخت و بیان داشت: بزرگی ملاصدرا به بزرگی اندیشه او بود زیرا او خودِ اندیشه بود. چون عدّه ای اندیشه دارند امّا عدّه ای چون خود اندیشه اند و اندیشه همه هویّت آنان را ساخته است لذا به میزان اندیشه خود بزرگ و عظیم اند. تفاوت و امتیاز این دو را می توان از اینجا شناخت که یک سخن را نمی گویند و رها کنند بلکه تا نهایت با این سخن هستند بلغ ما بلغ و برای آن سر و دست و خانمان را نثار میکنند و این همان عشق و شیدایی نسبت به یک حقیقت است.
وی ادامه داد: صدرالمتالّهین یک کاروان از علم بود یعنی با تحفّظ بر هر علم به لحاظ موضوع و روش و هدف، بدون آنکه از هر علمی کمترین کاهشی داشته باشد و یا علمی را بجای علم دیگر بکشاند و یا بنشاند چون همه این علوم را در راستای یکدیگر دانسته و اختلاف علمی را به خلفه و تدارک هر علمی نسبت به علم دیگر دانسته و همه را در یک مسیر راه اندازی کرده و سعی بر رد تخالف و پذیرش اختلاف ممدوح نهاده و به مثابه واقعیّت خارجی که برغم اختلاف هیچگونه تخالف و تنازعی در بین نباشد، اقدام کرده است. این نگاه و بینش تنها از کسانی امکان دارد که از عین به علم میآیند.
استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه ملاصدرا هیچ محدودیتی برای علم قائل نشد، تصریح داشت: صدرالمتألهین بر اساس همین جایگاه وجودی که یافته بود بر فراز تاریخ و جغرافیا قرار گرفت و زمان و مکان را در ساحت این اندیشه در نوردید و از آنجا که علم جوانه زد سخن را آغاز کرد وهیچ محدوده ای برای علم قائل نشد و از اقدمین و نیاکان علم آغاز نمود و همه آنچه برآن نام علم مینهیم را در حوزه اندیشه فراجناحی خود در گرفت و جریانهای فکری چپ و راست و اشراقی و مشائی و کلامی و طبیعی را در قلمرو اندیشه خود همراه ساخت و از بعضی به لحاظ ثبوت بهره برد همانند افلاطون و ارسطو و از برخی دیگر به لحاظ اثبات سود جست همانند فخر رازی، غزالی و نظائر آنان حتی از ره آورد های اسفار علمی رقیب بهره جست و هیچ جریان علمی و حتی هیچ شخصی را که اثر علمی داشت از قلم نینداخت و اثباتاً و یا نفیاً درباره او اظهار نظر نمود.
وی از جمله امتیازات بزرگ ملاصدرا را بها دادن به حرکتهای علمی عالمان مختلف دانست و بیان داشت: از جمله امتیازات بزرگ ملاصدرا و حکمتش که حقّاً متعالی است همراه کردن کاروان علم و یکرنگ نمودن آن است، بهره مندی از توانمندیهای هر علمی و به کار کشیدن معنا، عبارت و حتی الفاظ و بها دادن به حرکتهای علمی عالمان اگر چه در جبهه دیگری باشد و نظراتش مورد پذیرش نباشد، تمجید عالمانه از عالمان و بیان ضعف و نارسائی علمی و مبنائی هر علمی شیوه و مهج بیانی اوست. این نقطه قوّت و مهارت یک عالم و فرزانه است که از همه توانائی و قوّت علمی خواه در جهت ثبوت و خواه در جهت اثبات بهره برده است.
حجت الاسلام و المسلین دکتر مرتضی جوادی آملی تاکید داشت: صدرالمتألهین تنها به زبان عقل باور داشت و در حوزه اندیشه اش صرفاً از شیوه برهان و استدلال بهره میجست و هیچ گاه از منطق عقل زبان برهان یا فراتر و یا فروتر نگذاشت. امّا پهن کردن سفره عقل و همه دانشهای فرادستی و فرودستی را در کنار آن سفره نشاندن، از هنر فوق العاده این هنرمند عرصه حکمت است.