ولادت و زندگى امام مهدى موجود موعود (عج )، از رخدادهاى مهم است و ریشه در باور دینى مسلمانان دارد. اعتقاد به تولد، حیات طولانى ، ظهور و امامت آن حضرت ، مسأله اى است اساسى كه نقش سرنوشت ساز و جهت بخشى را به زندگى و رفتار دین باوران ، بویژه شیعیان داده است. امّا چگونگی شناخت و ارتباط با آن وجود مبارک مسئله ای مبتلا به بوده و یکی از دغدغه های اساسی قشر جوان بشمار می رود. به تحقیق، بررسی آثار بیانی و بنانی حضرت علامه جوادی آملی می تواند راهگشای  همگان خصوصا مهدی پژوهان محترم در این عرصه قرار گیرد.

یکم)شناخت وجود مبارك وليّ‌عصردر پرتو ظهور عقلانيت در زندگي فردی و اجتماعی
مفسر بزرگ قرآن کریم با اشاره به ادارۀ جهان بوسیلۀ عقل توسط خداوند و معرفی عالِم در پرتو شناخت امام عصر(عج) تصریح کردند:
        ذات اقدس الهي جهان را با عقل اداره مي‌كند و به ما گفته اند هر كس امام زمان خود را بشناسد عالم خواهد بود و از عقلانيت برخوردار است . ما به مقداري كه عاقلانه زندگي مي‌كنيم و عقلانيت در زندگي ما ظهور دارد معلوم مي‌شود وجود مبارك وليّ‌عصر را شناختيم؛ چون اين حديث معروف را همگان از پيامبر(صلوات االه علیه) نقل كردند كه: «من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتةً جاهليّه» علامت مرگ جاهليت و زندگي، شناخت و عدم شناخت امام زمان(علیه السلام) است.
      اگر جامعه‌اي امام زمان را شناخت ديگر جاهليت ندارد؛ نه جهل علمي دارد نه جهالت عملي، نه از معرفت محروم است نه از صداقت و محبّت تهي‌دست است، عاقلانه زندگي مي‌كند و عاقلانه مي‌ميرد هر اندازه كه خدايي ناكرده از عقلانيت دور هستيم معلوم است از حضرت دور هستيم.
این فقیه متأله وجود مبارك حضرت حجت(ع) را معيار عقلانيت خوانده و با اشاره به ظهور آن حضرت با همین معیارابراز داشتند:
      وجود مبارك حضرت معيار عقلانيت است. ما هر اندازه كه عاقلانه زندگي كنيم معلوم مي‌شود كه به محضر حضرت رسيده‌ايم. نشان اين محضر بودن آن است كه وقتي وجود مبارك حضرت (سلام الله عليه) ظهور مي‌كند جهان را پر از عدل و داد مي‌كند امّا با چه وسيله ای؟آیا با كشتن پر از عدل و داد مي‌كند يا با عقلانيت پر از عدل و داد مي‌كند؟ مگر چقدر در آن وقت كشته مي‌شوند؟ الآن كه جهان هفت ميليارد زنده هستند اگر حضرت ظهور كرد يعني با كشتن مردم را عاقل مي‌كند؟بلکه از ذات ‌اقدس الهي فيضي است که به بركت خود حضرت دست عنايت روي سر مردم كشيده مي‌شود و عقول و احلام اينها كامل مي‌شود. در زمان ظهور حضرت كه حضرت ظهور كرد مردم او را مي‌شناسند و از عقلانيت كامل‌تري برخوردارند آن‌وقت ادارهٴ مردم عاقل سخت نيست چرا که اگر 313 شاگرد مثل امام مثل خودش داشته باشد و مردم هم عاقل باشند ادارهٴ هفت ميليارد خيلي آسان است.

دوم)پرهیز از جاهلیت ورفع مشکلات جوامع امروزی با نگاه کوثری
معظم له در ادامه به تشریح مرگ جاهلیت بواسطۀ عدم شناخت قطب عالم امکان پرداخته و فرمودند:
     قرآن كريم همان‌طوري كه بين تكاثر و كوثر فرق گذاشت بين چاه و راه فرق گذاشت. همچنین به ما در سورهٴ مباركهٴ «انفال» فرمود اگر دعوت پيامبر را، توحيد را و خدا را اجابت كرديد زنده مي‌شويد: ﴿اسْتَجِيبُوا لِلّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ﴾ اينكه دربارهٴ وجود مبارك وليّ‌عصر فرمود «من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتةً جاهليّه» معنايش اين نيست كه اگر كسي امام زمانش را نشناخت و شصت سال يا هفتاد سال زندگي کرد اين زندگي او صحيح هست ولي هنگام مرگ مرگش جاهليت است؛ اين «مات» يعني «فهو الآن ميّةٌ» اگر كسي امام زمان را نشناخت مرده است اينكه حيات نيست حيات را در سورهٴ «انفال» فرمود، فرمود مي‌خواهيد زنده بشويد ببين پيامبر وآلش چه چيزي مي‌گويند خب اگر كسي خدايي ناكرده با اينها رابطه نداشت ديگر زنده نيست نه اينكه فعلاً زنده است و بعد از شصت سال مي‌ميرد«من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتةً جاهليه» يعني اين الآن مرده است.
       حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی ادامه دادند: حضرت امير (سلام الله عليه) در نهج‌البلاغه می فرمایند: آنهايي كه از معارف صحيح محرومند «فهو ميةٌ احيا» يعني در زنده‌ها هستند ولي جنازهٴ عمودي هستند بعد هم مي‌شوند جنازهٴ افقي لذا فرمود: «و الصورة صورة حيوانٍ و القلب قلب حيوانٍ و ذلك ميّة الاحيا» يعني به حسب ظاهر در بین زنده ها هست و امّا در واقع مرده است.

ایشان پرهيز از جاهليّت و پيدا كردن حيات الهي جهت رفع مشکلات جامعۀ امروزی را  مورد تاکید قرار داده و فرمودند:
    در حال حاضر مشكلات جامعه يا بر اساس جهل علمي است يا بر اساس جهالت عملي يعني يا نمي‌دانيم يا خدايي ناكرده مي‌دانيم ولي توفيق عمل نداريم، پس معيار ارتباط با وجود مبارك ولي‌عصر(ارواحنا له الفداء) از راه كوثر است و نجات از تكاثر از راه عقلانيّت و پرهيز از جاهليّت و پيدا كردن حيات الهي است كه در سايهٴ اطاعت  قرآن و عترت است .

سوم)تحصیل حیاتِ معقول و دستیابی به مقام شفاعت در پرتو ارتباط با وليّ عصر(عج)
ایشان بهترين راه حیاتِ معقول را حشر و ارتباط با وليّ عصر(عج)معرفی کرده وآن حضرت را در همه حال نسبت به ما ناظردانستند و خاطر نشان کردند:

آن حضرت در همه حال نسبت به ما ناظر است و ما هم موظفيم آن حضرت را بشناسيم. اين را هم برادران اهل سنت نقل كردند هم برادران شيعه نقل كردند كه «من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهلية» اگر مرگ، مرگ جاهليت است نشان مي‌دهد كه حيات،حيات جاهلي است؛چون مرگ، عصاره حيات است وقتي مرگ، مرگ جاهلي بود معلوم مي‌شود حيات، حيات جاهلي است.
ما براي اينكه از جاهليتِ جهل به در بياييم و حيات معقولي داشته باشيم بهترين راه ،حشر و ارتباط با وجود مبارك وليّ عصر است و آن اين نيست كه ما اصرار داشته باشيم حضرت را ببينيم بلکه بايد اصرار داشته باشيم كه حضرت ما را ببيند چون در زمان صدر اسلام هم خيلي‌ها بودند پيامبر را ديدند و بارها پشت سر حضرت نماز مي‌خواندند ولي بالأخره طرفي نبستند لذا عمده آن است كه آنها ما را ببينند. اگر وليّ الهي با ما حرف زد يا ما را نگاه كرد ما خوشحاليم كه مورد عنايت حقّيم.
رسیدن به کمال زندگی معقول و دستیابی به مقام شفاعت در پرتو شناخت امام عصر(ع) از دیگر اندیشه های این حکیم متأله است که در این راستا فرمودند:

     آن كس كه امام را به ولي الله، خليفة الله، انسان كامل معصوم و آن كه اطاعتش از سوي خداوند واجب شمرده شده است، بشناسد و بداند كه امام، زنده و حاضر است و اعمال ما را مي‏ بيند و در قيامت صاحب مقام شفاعت است، از بركات و آثار بي‏ نظير معرفت امام بهره‏ مند مي‏ شود و به كمال زندگي معقول بار يافته و از نقصان مرگ جاهلي مي ‏رهد.

امام(ع)، معلّم اسماء الهی
صاحب تفسیر تسنیم معتقد است همان طور كه انسان‏ها به امام نيازمندند، فرشتگان هم به ایشان محتاج‏ اند.ایشان در یکی از آثار خود مرقوم داشتند:

     همان طور كه انسان‏ها به امام نيازمندند، فرشتگان هم به او محتاج‏ اند. زيرا امام، معلّم اسماء الله است و ملائك علوم را از ايشان مي‏ گيرند و مشكلات علمي و عملي خود را در پرتو او مي‏ گشايند. اين نمودي از مقام والاي امام است. همان‏گونه كه دورترين ستارگان آسمان را كسي نمي ‏تواند رصد كند چه رسد به اينكه بخواهد به آن دسترسي پيدا كند، عقل احدي نيز به فهم كنه امامت هيچ امامي بار نمي‏ يابد.
----------------------------------------
منبع:کتاب امام مهدي موجود موعود(عج) و جلسه درس اخلاق معظم له