به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی اسراء: آیت الله العظمی جوادی آملی در جلسه درس تفسیر خود که به آیات ابتدایی سوره مبارکه ملک اختصاص داشت در خصوص چیستی مرگ از منظر قرآن کریم بیان داشتند: آن طوری که قرآن کریم مرگ را معنا کرده است به همه فهماند که اینطور نیست که انسان پس از مرگ برود زیر خاک و بپوسد و تمام شود! از منظر قرآن، مرگ به معنای تخلل عدم بین متحرک و هدف نیست که این قافله برود در گودال نیستی و معدوم بشوند و دوباره سر از حیات در بیاورند. در واقع عدمی در کار نیست، بلکه یک سیر وجودی است؛ ﴿إِنَّكَ كَادِحٌ﴾ ،﴿كَادِحٌ إِلَی رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاَقِیهِ﴾. منتها چون هجرت و سفر است و از جایی منتقل میشود و به جایی دیگر میرسد، نسبت به منقول عنه دیگر حالا غائب است، مرگ یعنی همین!
ایشان در پاسخ به سوالی درباره اینکه رابطه بين موت و وفات در قرآن کريم چيست، اظهار داشتند: قرآن کریم موت را وفات میداند، نه فوت. در وفات این «تاء» جزء کلمه نیست. زائد است. اصلش «واو و فاء و یاء» است که متوفِّی، متوفّا، مستوفا، استیفا، همه اینها مربوط به اخذ تام است. میگویند فلان کس مقالهاش مستوفاست یا حقّش را استیفا کرد یعنی همه حرف را گفته است. خدا متوفّی است یعنی تمام حقیقت انسان را میگیرد. فرشته مرگ عزرائیل(سلام الله علیه) متوفِّی است: ﴿یتَوَفَّاكُم مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِی وُكِّلَ بِكُمْ﴾[1] یعنی تمام حقیقت شما را میگیرد. شما فوت نمیکنید، حقیقت انسان وفات میکند، نه فوت.
معظم له خاطرنشان کردند: در قرآن فرمود فوتی در کار نیست: ﴿فَلاَ فَوْتَ﴾،[2] اما ﴿یتَوَفَّاكُم﴾، خدا متوفّی هست، فرشتهها متوفّی هستند، زیر مجموعه عزرائیل(سلام الله علیه): ﴿تَوَفَّتْهُ رُسُلُنا﴾،[3] آنها متوفّا هستند. در جاهلیت میگفتند که ﴿أَ َإِذَا ضَلَلْنا فِی الْأَرْضِ﴾،[4] ما میرویم گم میشویم! فرمود چرا گم میشوید؟ ﴿قُلْ یتَوَفَّاكُم مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِی وُكِّلَ بِكُمْ﴾، چرا گم میشوید؟! کجا گم میشوید!؟ بله، اینجا شما را نمیبینند. مگر بنا شد همیشه اینجا باشید. مگر مسافر، مهاجر و متحرِّک همیشه در منتقل عنه است؟ لذا مرگ به معنای تخلل عدم بین متحرک و هدف نیست.
[1]. سوره سجده، آيه11.
[2]. سوره سبأ، آيه51.
[3]. سوره انعام، آيه61.
[4]. سوره مؤمنون، آيه82؛ سوره صافات، آيه16؛ سوره واقعه، آيه47.