پايگاه اطلاع رسانی اسراء: ماه مبارك رمضان فرصت مناسبي است براي پي بردن به اسرار عالم، چراکه در تعبيرات اخلاقي اسلام آمده است كه: «ما ملأ آدمى وعاءً شراً من البطن»[1]: انسان هيچ ظرفي را به بدي ظرف شكم پر نكرده است، شكم كه پر شد راه فهم مسدود مي شود، انسان پرخور هرگز چيزفهم نيست و هرگز به اسرار و باطن عالم پي نخواهد برد.
در ادامه فرازهایی از فرمایشات حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی را در خصوص آثار معنوی روزه و حکمت این عبادت از نظر می گذرانیم:
معظم له با اشاره به روایتی از حضرت امیر علیه السلام اظهار داشتند: در حالات امير مؤمنان (سلاماللهعليه) نقل شده كه حضرت روزي به باغبانش فرمود: غذايي داري؟ عرض كرد: غذاي سادهاي دارم كه شايسته شما نيست، از كدوي بيروغن غذايي تهيه كردهام، حضرت فرمود: حاضر كن! حضرت دستها را شست و آن غذا را ميل فرمود سپس به شكم خود اشاره كرد و گفت: شكمي كه با اين غذاي ساده سير مي شود! بدا به حال كسي كه شكم او وي را به آتش ببرد[2].
ایشان در ادامه با اشاره به حدیثی از امام صادق علیه السلام در باب روزه و آثار آن بیان داشتند: امام صادق (عليه السلام) مي فرمايد: گرچه روزه گرفتن سخت و دشوار است، ولي لذت شنيدن اين نداي خداوند كه مي فرمايد ﴿يا أيها الذين امنوا كتب عليكم الصيام﴾[3] خستگي روزه را از انسان مي گيرد: «لذة ما فى النداء أزال تعب العبادة والعناء»[4] با شنيدن اين ندا عبادت براي ما سهل و روان مي گردد.
آیت الله العظمی جوادی آملی در فراز دیگری از سخنان خود ابراز داشتند: رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) در آخرين جمعهٴ ماه شعبان خطبه اي ايراد فرمودند كه: «يا أيّها النّاس إنّ أنفسكم مرهونةٌ بأعمالكم ففكّوها باستغفاركم»[5] مردم شما آزاد نيستيد؛ در قفس هستيد. و نمي دانيد كه در قفس هستيد. گناهانتان شما را در قفس زنداني كرده است. در ماه مبارك رمضان با استغفار، خود را آزاد كنيد. هيچ ارزشي در اسلام به اندازه ارزش آزادي نيست. علي (عليهالسلام) مي فرمايد: «من ترك الشهوات كان حرّاً»[6] آزاد كسي است كه شهوتها را ترك كند. راه تشخيص بنده بودن يا آزاد بودن اين است كه اگر به دلخواه خود عمل مي كنيم معلوم مي شود در قفس آز و طمع زنداني هستيم؛ و اگر به خواستهٴ خداي سبحان عمل كنيم، آزاد هستيم. انسان آزاد به غير خدا نمي انديشد. از برجسته ترين وظايفْ در ماه مبارك رمضان آزاد شدن و رهيدن است و راه آزادي، استغفار و طلب آمرزش است. از اين رو گفته اند: در شبانه روز چندين بار بگوييد «استغفر الله ربى وأتوب إليه»[7].
ایشان تاکید داشتند: ماه رمضان، ماه آزاد شدن است؛ هر روز كه مي گذرد، يك بند از بندهايي كه با دست خود تنيده ايم، بايد بگسلد تا آزاد شويم. بهترين راه براي آزاد شدن پي بردن به حكمتهاي عبادات است.
[1] ـ بحار، ج 63، ص 330.
[2] ـ الكني والألقاب، ج 3، ص 138.
[3] ـ سورهٴ بقره، آيهٴ 183. )اي مؤمنان! نوشته شده [واجب شده] بر شما روزه گرفتن).
[4] ـ مجمعالبيان، ج 2، ص 490.
[5] ـ الأمالي والمجالس صدوق، ص 85، مجلس 20، ح 4؛ عيون أخبار الرضا، ج 1، ص 295.
[6] ـ بحار، ج 74، ص 239.
[7] ـ پيامبر فرمود: «من هر شبانه روز هفتاد مرتبه استغفار ميكنم» (بحار، ج 17، ص 44).