رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء گفت: حوزه علمیه امروز بنای خود را تبعیت از حوزه امام صادق(ع) قرار داده لذا تا حدی باید هم قدردان بود هم تقویت و تشویق کرد و هم تا حد زیادی اظهار تأسف کرد که ما از حوزه امام صادق(ع) فاصله فراوانی داریم.
حجتالاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی، در گفت وگو با خبرنگار شفقنا اظهار کرد: مهمترین بخش از حوزه علمیه امام صادق(ع) که در آن دوران وجود داشت و امروز وجود ندارد «جامعیت و منظومه وار بودن» این حوزه بوده که امروز شاهد آن نیستم.
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه امروز حوزه ها، حوزه فقه و اصول هستند، تصریح کرد:جایگاه مباحث تفسیری، اخلاقی، مباحث حقوقی و کلامی که در حوزه علمیه امام صادق(ع) دارای جایگاه ویژه ای بود در حوزه امروز به چشم نمی خورد.
او افزود: جریان مناظره ها، گفت وگوها، آمد و شدهایی که در زمان امام صادق(ع) بسیار درخشان بود و حتی افرادی مانند عبدالکریم ابن اَبی العَوجاء(درگذشت ۱۵۵ق/۷۷۲م)، زندیق معروف عصر امام صادق(ع) و دیگران که منکر و ملحد بودند با شاگردان حضرت یا حتی با خود امام به احتجاج، گفتگو و مناظره می پرداختند، متاسفانه حوزه امروز نه از این شیوه تأسی می کند و نه از جامعیت و منظومه وار بودن حوزه امام صادق(ع) بهره مند است.
حجت الاسلام و المسلمین جوادی آملی ضمن تببین سیره علمی و عملی امام جعفرصادق(ع) اظهار کرد: بر همه شیعیان و جامعه اسلامی لازم است که به درستی از تمام شخصیت یگانه و ممتاز حضرت مطلع گردند و بدانند حضور امام در جامعه چه آثار و برکاتی به همراه دارد.
رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء با اشاره به حدیثی از امام علی بن موسی الرضا(ع) ادامه داد: حضرت می فرمایند؛ «اِنَّ الاِمامَهَ زِمامُ الدّین وَ نِظامُ المُسلِمینَ وَ صَلاحُ الدُّنیا وَ عِزُّ المُؤمِنینَ اِنَّ الاِمامَهَ اُسُّ الاِسلامِ النامى، وَ فَرعُهُ السّامى، بِالاِمامِ تَمامُ الصَّلاهِ وَ الزَکاهِ وَ الصِّیامِ وَ الحَجِّ وَ الجَهادِ وَ تَوفیرُ الفىء وَ الصَّدَقاتِ وَ اِمضاءُ الحُدودِ وَ الاَحکامِ وَ مَنعِ الثُّغُورِ وَ الاَطرافِ الاِمامُ یُحِلُّ حَلالَ اللّهِ وَ یُحَرِّمُ حَرام اللّهِ وَ یُقیمُ حُدُودَ اللّهِ وَ یَذُبُّ عَن دینِ اللّهِ وَ یَدعُوا اِلى سَبیلِ اللّه بِالحِکمَهِ وَ المَوعِظَه الحَسَنَهِ وَ الحُجَّهِ البالِغَه؛(اصول کافى، ج ۱، ص ۲۸۶) به راستى امامت زمام دین، مایه نظام مسلمین، صلاح دنیا و عزّتمندى مؤمنان است. همانا امامت ریشه اسلام بالنده و شاخه بلند آن است. کامل شدن نماز و زکات و روزه و حج و جهاد و فراوانى غنائم و صدقات و اجراى حدود و احکام و نگهدارى مرزها و اطراف کشور، به وسیله امام انجام مى گیرد. امام است که حلال خدا را حلال و حرام او را حرام مى کند و حدود الهى را بر پاداشته و از دین خدا دفاع مى کند و با بیان حکمت آمیز و اندرزهاى نیکو و دلیل هاى رسا، (مردم را به سوى پروردگار خویش دعوت مى کند).
وی تصریح کرد: از ویژگی های دیگر امام ، آنست که نظام اسلامی بر پایه وجود امام معصوم (ع) در جامعه اسلامی شکل می گیرد، اگر قرار باشد نظامی در سایه نظم، عدالت، امنیت، پویایی شکل بگیرد بدون تردید باید با حضور امام معصوم(ع) شکل بگیرد و زمامداری و نظارت بر آن برعهده ایشان خواهد بود تا آنچه بر مصالح مردم و جامعه است را برای ما گوشزد کرده و راهنمایی کنند تا عزت انسان های مؤمن در سایه ولایت امام حاضر شکل بگیرد.
حجت الاسلام و المسلمین جوادی آملی خاطرنشان کرد: با توجه به دوران خفقانی که وجود داشت، حضرت از اختلاف میان امویان و عباسیان استفاده کرد و با راه اندازی کرسی های علم آموزی و بهره گیری از خلاء موجود سیاسی و نظامی آن دوران، بنا بر روایات رسیده دهها هزار شاگرد در حوزه های مختلف علوم و فنون اسلامی تربیت کرد که هر کدام ذخیره ای برای اسلام و امت اسلام شدند، و اگر نبود تلاش های امام صادق(ع) هم دین هم مسلمین به اسارت رفته بودند.
استاد حوزه علمیه قم اظهارکرد:مبارزه با فرقه های انحرافی، راه اندازی کرسی های مناظره و گفت وگو با ملحدین و منحرفین همچنین پاسخگویی حضرت و شاگردانشان به ابهامات و شبهات موجود در جامعه حرکت عظیمی بود که مکتب حقه جعفری را با همه ابعادش امروز به دست ما رساند.
وی «نظام سازی» را یکی دیگر از خدمات ارزشمند امام صادق(ع) برای اسلام و مسلمین توصیف کرد و گفت: نظام بخشیدن به جامعه و ارتقای مراکز علمی حوزوی و به عبارتی آکادمیک از آثار ارزشمند زمان امام صادق(ع) است بطوریکه شیخ طوسی و شیخ مفید در باب راویان و شاگردان حضرت عددی بیش از چهار هزار نفر را روایت کرده اند که از علم نافذ امام عصرشان از نظر علمی بارور شدند.
حجت الاسلام و المسلمین جوادی آملی افزود: نظام بخشیدن به دین و عرضه دین در چارچوب نظام علمی و تربیت فقها، علما، حکما اختصاص به امام هر زمانی دارد که نظام اسلامی را پویا، نافع و روزآمد می گرداند لذا ما امروز در تراث آن حوزه علمیه هستیم و باید نسبت به دستاوردهای آن دوران و احیای سنت های گذشته مکتب امام صادق(ع) دقیق تر وارد شویم.
ایشان «راه اندازی شبکه وکالت» را از دیگر آثار و اقدامات ارزشمند حضرت توصیف کرد و بیان داشت: ایجاد یک جریان قوی وکالت و نمایندگی اصیل از سوی امام صادق(ع) به جهت پراکندگی شیعیان سبب شد تا پیروان تشیع در هر گوشه گیتی با نمایندگان مخصوص حضرت مرتبط باشند و در سایه عدل الهی قرار بگیرند و نسبت به انجام و احیای سنت ها و ارزش های اسلامی مطابق نظرات امام گام بردارند، این همان نظام سازی امت اسلامی است که حضرت توانست به شایستگی در آن دوران بنیان گذاری کنند و تا امروز هم ادامه داشته و خواهد داشت.