در محضر استاد:
مرحوم ابن بابویه قمی در کتاب شریف توحید که از کتب مهم شیعه است، از وجود مبارک امیرالمؤمنین(علیه افضل صلوات المصلین) نقل میکند که تفسیر اذان و اقامه را از آن ذات مقدس جویا شدند حضرت جمله به جمله این فقرات اذان و اقامه را تفسیر کردند تا رسید به مسئله «قَدْ قَامَتِ الصَّلَاةُ»، به حضرت عرض کردند که «قَدْ قَامَتِ الصَّلَاةُ» یعنی چه؟ فرمود: «أَیْ حَانَ وَقْتُ الزِّیَارَةِ»[6] یعنی زمان زیارت بنده نسبت به خالق خود فرا رسیده است نماز زیارتنامه خداست همان طوری که خلفای الهی زیارتنامه دارند.
برای ذات اقدس الهی زیارتنامهای و زیارتی تنظیم شده است که خود خدای سبحان آن را تنظیم کرده است. نماز زیارت الهی است وقتی به امام امیرالمؤمنین عرض کردند که «قَدْ قَامَتِ الصَّلَاةُ» یعنی چه؟ با اینکه ظاهراً معنایش روشن است حضرت فرمود: «أَیْ حَانَ وَقْتُ الزِّیَارَةِ» چون صلات زیارت معبود است و عابد در برابر معبود دارد او را زیارت میکند.
در برابر هر نعمتی باید شکر کرد و بهترین شکر خیر شکر نماز است. این نماز که خیر کثیر است بهترین عبادت است عمود دین است و مناجات با خداست که «إنَّ الْمُصَلِّی یُنَاجِی رَبَّهُ»[4] وقتی انسان بخواهد با خدا سخن بگوید نماز میخواند و بخواهد سخن خدا را بشنود قرآن میخواند که آنگاه ذات اقدس الهی به زبان او تکلم میکند کلام خود را و انسان میشود مستمع در یک حال، متکلم در حال دیگر.
در سوره کوثر خدا به پیامبر اکرم صلوات الله علیه می فرماید به پاس شکر نعمت هایی که به تو دادیم نماز بخوان و قربانی کن سپس می فرماید ﴿إِنَّ شانِئَکَ هُوَ الْأَبْتَرُ﴾ دشمن تو مقطوع النسل است نه تو. آن کافر طبق سنت جاهلی به حضرت گفت چون تو فرزند پسر نداری بنابراین «منقطع النسل» هستی و نام تو بعد از شما قطع میشود. اسلام بر این طرز فکر خط بطلان کشید و عنوان کرد که آنچه را که میتواند نام اجداد را حفظ بکند فرزندان آن شخصاند چه از پسر چه از دختر و تفاوتی میان آنها نیست.
اینکه حضرت مسیح از نسل حضرت ابراهیم است به این دلیل است که نسب ایشان از طریق مادر به حضرت ابراهیم می رسد وگرنه ایشان که پدر نداشت و بر حسب اعجاز الهی متولد شد.
منبع: تفسیر سوره کوثر
21/1/1399