به گزارش خبرنگار پايگاه اطلاع رساني اسراء: همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان، نخستين جلسه از سلسله جلسات سخنراني حجت الاسلام و المسلمين دکتر مرتضي جوادي آملي رياست بنياد بين المللي علوم وحياني اسراء و مسئول حوزه علميه امام حسن عسکري عليه السلام، در مسجد هدايت شهرستان آمل برگزار شد.
حجت الاسلام و المسلمين دکتر مرتضي جوادي آملي در اولين جلسه از سلسله سخنراني خود با موضوع «حکمت نیایش» که بعد از اقامه فريضه ظهر و عصر برگزار می گردد، اظهار داشت:
خدا را بسيار سپاسگزاريم که توفيق درک اين ماه عزيز و عظيم را بار دیگر نصيب ما فرمود و آن را زمينه روحافزايي، ايمانفزايي و داشتن ايمان و معنويت و روحانيت مضاعف قرار داد. اوّل خواستهاي که از خدايمان داريم اين است که خدا حقيقت ماه مبارک رمضان را براي يکايک ما آن گونه که شايسته است به همه ما تعليم بفرمايد و ايمان و معرفت و ارادت ما را به ماه مبارک رمضان مضاعف بگرداند.
وی در ادامه بیان داشت: ما بايد تلاش کنيم تا حسّ و حال ماه رمضان به ما و به خانواده ما و به قوم و قبيله ما و نهايتاً به جامعه ما برگردد. اينکه ميگوييم حسّ و حال ماه رمضان، براي اين است که ممکن است کسي در اين ماه، تمام اين ماه را روزه هم بدارد و به عنوان دستور پروردگار عالم اين فرمان را سرپيچي نکند؛ اما پيدا شدن روح رمضاني و آن معنويت رمضان و آن حسّ و حال ماه مبارک رمضان نياز به ارادهاي قوي و عزمي جدّي دارد.
استاد حوزه و دانشگاه در خصوص عظمت ماه مبارک رمضان، اذعان داشت: سرّ اينکه خداي عالم قبل از ماه مبارک رمضان، ماه رجب و بعد ماه شعبان و توصيهها و دستورها و سفارشهاي خاص اين دو تا ماه را با ادعيه و نيايشهايش به ما آموخت، به این دلیل است که ما با يک آمادگي روحي و مهياشدن نفساني وارد اين ماه بشويم؛ «اللَّهُمَّ بَارِكْ لَنَا فِي رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا شَهْرَ رَمَضَان»؛[1] از دو ماه قبل خداي عالم زمينهسازي ميکند که ما با يک آمادگي روحاني و با يک پذيرايي نفساني خود را وارد اين ماه کنیم و از فضايل و کمالات و جلال و جمال اين ماه برخوردار بشويم.
رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء با تاکید بر ضرورت بهره گیری از فرصت معنوی ماه رمضان تصریح داشت: إنشاءالله بتوانیم در اين ماه عزيز آن معرفت و شناختي که بايد راجع به نيايش، راجع به مناجات، راجع به انس با خدا، راجع به خلوت کردنِ بين خود با خدا، راجع به در ميان نهادن آنچه بين ما و خدا شايسته است، را به درستی دریابیم و جامع عمل بپوشانیم چرا که واقعاً نيايش امر بسيار شريف و گرانقدري است.
وی افزود: خداي عالم ما را تنها نگذاشت، ما را رها نکرد، بلکه جريانها و امکاناتي در اختیار ما قرار داد که به وسيله آنها بتوانیم خودمان را بالا بکشيم. واقعاً در نظام طبيعت زندگي کردن و به دار دنيا تعلق نيافتن و دل به دنيا نبستن، بدون اين مستمسکها، بدون اين دستآويزها امکان ندارد. بياني را خداي عالم در کريمه قرآني خودش به ما گوشزد ميکند و ميفرمايد: ﴿وَ أُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ﴾،[2] بُخل، حرص، آز، طمع، از آن امور ويژهاي است که دمِ گوش ما هست و تا آخرين لحظه حيات، ما را رها نميکند.
مسئول حوزه علميه امام حسن عسکري عليه السلام بیان داشت: ما دو تا شيطان و نفس را به عنوان دو دشمن اساسي و عمده داريم، یکی دشمن بیرونی و یکی دشمن درونی؛ خداي عالم اين دو تا را هم به ما معرفي کرد و به ما بارها و بارها تذکر داد که اين دو دشمن هرگز شما را رها نميکنند، البته تسلّط بر شما ندارند. اينها کارشان دعوت کردن است، کارشان وسوسه کردن است، کارشان سفارش کردن و توصيه کردن و خواستن و اصرار کردن و امثال آن است، هيچ کدام از اينها بر انسان مسلط نيست. خداي عالم هيچ امري جز اراده خود را مسلّط بر هستي انساني قرار نداد.
وی با اشاره به حدیثی گهربار از امام هشتم علیه السلام ابراز داشت: امام رضا(عليه السلام) فرمود انسان در درون خودش يک دوست دارد و آن هم عقل است: «صَدِيقُ كُلِّ امْرِئٍ عَقْلُه»،[3] اما آیا ما به اين عقل اجازه و فرصت نميدهيم؟! چرا اجازه نميدهيم اين تحفه خدا، اين امانت الهي، اين موهبت الهي در درون ما به کار بيفتد و کارگر بشود و عقلورزي کنيم، انديشهورزي کنيم و انسان عاقل بشويم؟ نوع ما انسانها يا بر اساس هوي و هوس تصميم ميگيريم يا بر اساس وهم و خيال، ﴿إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَ ما تَهْوَي الْأَنْفُسُ﴾،[4]
رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء به کلامی از آیت الله العظمی جوادی آملی اشاره کرد و بیان داشت: والد بزرگوار ما در بيانات تفسيري و قرآنيشان ميفرمايند که اين نفس هم أمّار بالسوء است و هم أمّار به خير و حَسَن. آنهايي که جهل را مبدأ فکر و انديشه و کارشان قرار دادند، اينها نفس أمّارهشان رشد ميکند، اگر زمام وجود انسان را جهل به عهده بگيرد، نفس أمّاره بالسوء رشد ميکند و اگر زمام هستي انساني را عقل به عهده بگيرد، نفس أمّاره به حَسَن، أمّاره به خير رشد ميکند، اين بيان مولاي عزيزمان آقا امام رضا(عليه السلام) که فرمود: «صَدِيقُ كُلِّ امْرِئٍ عَقْلُه وَ عَدُوُّهُ جَهْلُه»، انسان سررشته را، سرنخ را باید به دست عقل بسپارد.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مرتضی جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود مساله «نیایش» را مورد اشاره و تاکید قرار داد و اظهار داشت: يکي از آن نهرها و جدولهاي بزرگي که ما را به درياي توحيد ميرساند مسئله نيايش، مناجات، انس با خدا و راه گفتگوي با پروردگار عالم است. اگر انسان همه دنيا را هم در اختيار داشته باشد، اما ارتباط او با خدا، با مبدأ هستي، با آفريدگار عالم، با آن کسي که بدأ و ختم ما به اوست، اگر از او جدا بشويم و ارتباط نداشته باشيم، هيچ چيزي نخواهيم داشت. اين عماد اطمينانبخش اين ستون استواري که انسان را از حيرت و ضلالت نجات ميدهد ياد خداست و انس با پروردگار عالم است.
وی ادامه داد: خدا فرهنگ نيايش را به ما آموخت، راه ارتباط خودش را با ما همواره گشوده دارد، هيچ وقت نيست که کسي بخواهد باب الهي را بکوبد و درِ ارتباط با پروردگار عالم را دقّ الباب بکند و صداي لبّيک خدا را نشنود، ﴿وَ إِذا سَأَلَكَ عِبادي عَنِّي فَإِنِّي قَريبٌ أُجيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلْيَسْتَجيبُوا لي وَ لْيُؤْمِنُوا بي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ﴾،[5] اين آيه روح ارتباط، روح مناجات، روح انس با خدا، روح گفتگو را براي همگان باز ميکند. هر کسي که خود را بنده خدا بداند و متعلّق به باب الهي بشناسد، يک بار بگويد «يا الله»! هيچ ترديدي در او نيست که خداي عالم اين در را باز گذاشته و درِ اجابت براي همه انسانها خصوصاً کساني که خود را بنده خدا ميدانند باز است. اما اين، نياز به تمرين دارد، نياز به ممارست دارد و ماه رمضان را ماه ممارست و تمرين ميدانند براي نيايش، براي اينکه انسان بتواند ارتباط وجودي خود را با پروردگار عالم تحکيم کند.
[1] . إقبال الأعمال (ط ـ القديمة)، ج2، ص628.
[2] . سوره نساء، آيه128.
[3]. الكافي (ط ـ الإسلامية)، ج1، ص11.
[4]. سوره نجم، آيه23.
[5] . سوره بقره، آيه186.