پایگاه اطلاع رسانی اسراء:  جلسه درس اخلاق هفتگی آیت الله العظمی جوادی آملی این هفته در محل مسجد اعظم قم به صورت حضوری  و با حضور اقشار مختلف مردم برگزار گردید.

آیت الله العظمی جوادی آملی در این جلسه، به شرح حکمت 119  نهج البلاغه پرداختند.

ایشان بیان داشتند: وجود مبارک حضرت امیر(سلام الله علیه) در این کلمه حکیمانه فرمود: مَثَلُ الدُّنْيَا كَمَثَلِ الْحَيَّةِ، لَيِّنٌ مَسُّهَا وَ السَّمُّ النَّاقِعُ فِی جَوْفِهَا؛ يَهْوِی إِلَيْهَا الْغِرُّ الْجَاهِلُ، وَ يَحْذَرُهَا ذُو اللُّبِّ الْعَاقِلُ» جریان دنیا چون محل ابتلای عملی انسانهاست بارها در نهج البلاغه آمده است، به اینکه ساختار خلقت در چند مرحله خلاصه می شود،اینکه هر چه در دنیا هست خدا خلق کرد: ﴿اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْ‏ءٍ﴾ و هر چه خلق کرد برای بشر خلق کرد: ﴿خَلَقَ لَكُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمیعا﴾، سوم اینکه هر چه خلق کرد مسخر شما کرد؛ حالا اگر بشری تنگ نظر بود قدرت تحصیل داشت ولی به دنبال علم نرفت، آن طمع و بیکاری نگذاشت که او مثلا آسمان پیما درست کند تقصیر خودش است.

معظم له با بیان اینکه خداوند ره توشه بشری را تقوی بیان کرده، اظهار داشتند: «وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوى» مشکل بشر این است که اصلاً به این فکر نیست که من که مُردم چه میشوم؟ مثل یک درختی است که خشک میشود و هیزم میشود یا مثل پرنده ای است که از قفس پرواز میکند؟ فرمود شما به پرواز در می آیید هرگز نمی پوسید «وَ لَكِنَّكُمْ تَنْتَقِلُونَ مِنْ دَارٍ إِلَی دَار» شما مسافر هستید. مسافر که نمی پوسد، به مقصد میرسد.

ایشان بیان داشتند: برای معرفی دنیا دو تعبیر در قرآن کریم هست یکی اینکه «الله خالق کل شیء» به نحو کان تامّه، که خدا خالق تمام جهان و اشیاء است، و یک  تعبیر هم «الذی احسن کل شیء خلقه» به نحو کان ناقصه هست بدین معنا که خداوند هر چه آفرید، زیبا آفرید و عالمی از این زیباتر نیست، ای کاش، ای کاش در دستگاه خلقت انسانی نیست چرا که اگر خلقت آسمان و زمین و انسان و بشر و حجر و امثالهم از این زیباتر ممکن بود و خدا خلق نکرده بود یا به خاطر جهل است یا عجز است و یا بخل، یا نمی دانست یا نمی توانست یا جود و سخاوتش را نداشت و هر سه این موارد برای خداوند محال است .

آیت الله العظمی جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشتند: علم چراغ خوبی است و عقل از علم بهره میگیرد تا صراط را پیدا کند. ما یک صراط داریم که آن اهل بیت هستند. که حرف و عمل و اندیشه و سنت و سیرت اینها، صراط مستقیم ماست و یک علم که آن علم چراغ است، از چراغ هیچ کاری ساخته نیست اگر صراط نباشد. اگر ما راهی نداشتیم چندین چراغ دست ما باشد چه فایده ای دارد؟ علم چه در حوزه و چه در دانشگاه یک چراغ خوبی است. این علم باید صراط را خوب تشخیص بدهد و حرکت کند. آنکه تشخیص میدهد و حرکت میکند، او بنام عقل است. لذا خداوند فرمود مَثلهایی که ما در قرآن میزنیم، برای این است که عقلاء تربیت بشوند نه علما: ﴿وَ تِلْكَ الأمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ﴾ ولی ﴿وَ مَا يَعْقِلُهَا إِلاّ الْعَالِمُونَ﴾.

ایشان بیان داشتند: گاهی انسان جاهل است که در روایات ما هم هست که شما علمتان را جهل قرار ندهید، اگر علم را جهل قرار دادید کم کم طوری میشود که در میدان مبارزه، این جهلتان شما را سر میبُرّد ولی  یک وقت است که انسان جاهل است این یک دشمن نفهم مستمر دارد در خودش و بیراهه می رود. اما اگر عالم شد یک سرمایه دارد. اگر این سرمایه را توانست حفظ بکند، خودش و جامعه را نجات می دهد و اگر نتوانست حفظ بکند خودش و جامعه را به خطر میاندازد.

معظم له بیان داشتند: این بخش چون خیلی مهم است، در روایات مخصوصاً در نهج البلاغه فراوان است که فرمود علمتان را جهل قرار ندهید، یعنی حالا که درس خوانده اید و عالم هستید و سود و زیان را بلد هستید، خیر و شر را بلد هستید و حسن و قبح را بلد هستید، خطر و نفع را بلد هستید، از این بلد بودنتان بهره ببرید.از این بالاتر فرمود به اینکه نه تنها علمتان را جهل قرار ندهید، بلکه به این علم خود عمل کنید، این قوه بنام عقل عملی است و کاملاً از آن قوه علمیه جداست؛ یعنی انسان میتواند یک چیزی را صد درصد بداند که حق است و عمل نکند و در برابرش بایستد.

ایشان اظهار داشتند:  شیطان با قوه عالمه ما کاری ندارد. هر چه میخواهی درس بخوانی بخوان. اما حالا از این علم چگونه میخواهی بهره ببری، این تحت سلطنت شیطان است. این شیطان میگوید که اینجور حق را باطل بکن، اینجور مغالطه سازی بکن و کذا و کذا و کذا و کذا. اگر عالم شدی فوراً به آن عمل بکن: «إِذَا عَلِمْتُمْ فَاعْمَلُوا»، نگذار فاصله بشود وگرنه آن یکی میآید یا علم تو را بی اثر میکند علم را جهل می کند، یک؛ قدم دوم این است که همین علم را وسیله برای گمراه کردن مردم می سازد، دو. تمام این فتنه ها، تمام این دوسویه سازی ها همه از کار عقل عملی است که جابجا می کند.

معظم له بیان داشتند: این علم که نور است این را چه بهتر که ما در راه خیر صرف بکنیم. به چهار نفر درس بگوییم به چهار نفر بگوییم و خودمان عمل بکنیم با همین علم ما با همین عمل ما، با همین روش ما به همین سیره ما به همین سریره ما خیلی ها هدایت بشوند. فرمود اینجور باشید که در بین مردم که راه میروید چراغ هدایت باشید.

لازم به ذکر است درس اخلاق آیت الله العظمی جوادی آملی هر هفته روزهای پنج شنبه ساعت 10 به صورت حضوری در محل مسجد اعظم قم برگزار می گردد و علاقه مندان می توانند از طریق سایت تلویزیون اینترنتی اسراء به آدرس https://tv.esra.ir و همچنین سامانه مجازی به آدرس https://el.esra.ir/ch/darseakhlagh-ayatollah-javadiamoli  به صورت زنده این مباحث را دنبال نمایند.