پایگاه اطلاع‌رسانی اسراء: جلسه هفتگی درس اخلاق حضرت آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی، صبح امروز (چهارشنبه) در مسجد اعظم قم و با حضور جمعی از اقشار مختلف مردم برگزار شد. 

ایشان در ادامه شرح نهج‌البلاغه و در تفسیر کلمات قصار امیرالمؤمنین‌(علیه السلام) (۱۸۶ تا ۱۸۹) به تبیین آموزه‌های توحیدی، معادی و تربیتی این کلمات نورانی پرداختند.
 

آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی بیان داشتند: سخنان کوتاه امیرالمؤمنین‌(علیه السلام) گاهی مستقل بیان شده و گاهی هم به عنوان نامه و خطبه آمده است، این کلمات کوتاه و تک نگاره ها هم، یا ناظر به تفسیر آیات قرآن است یا در امتداد بیانات نورانی پیامبر اکرم‌(صلی الله علیه و آله و سلم) قرار دارد و هر یک، دریچه‌ای تازه از حکمت الهی می‌گشاید.
 

ایشان با اشاره به اینکه خداوند آیات خود را هم در عالم تکوین و هم در عالم تشریع به انسان نشان می‌دهد، آیه شریفه ﴿سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنْفُسِهِمْ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ﴾ را یادآور شدند و تأکید کردند : آیات الهی در همه مراتب هستی، انسان را به حقیقت رهنمون می سازد.
 

ایشان در توضیح رابطه خواب و مرگ، با استناد به آیه ﴿اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِهَا وَالَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنَامِهَا﴾ بیان داشتند: خواب، مرتبه‌ای از «مرگ موقت» است و انسان هر شب حقیقت مرگ را به‌گونه‌ای شهود می‌کند؛ از این‌رو معاد و بازگشت به‌سوی خدا امری دور از فهم انسانی نیست.
 

معظم‌له با اشاره به مفهوم «پشیمانی» در قیامت، آیه ﴿وَيَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَىٰ يَدَيْهِ﴾ را تبیین کردند و گفتند: همان‌گونه که انسانِ پشیمان در دنیا انگشت خود را به دندان می‌گزد، ظالمِ آغازگرِ ستم نیز در قیامت هر دو دست خود را از شدت حسرت خواهد گزید؛ و این همان حقیقتی است که امیرالمؤمنین‌(علیه السلام) در کلام قصار ۱۸۶ به آن اشاره فرمودند: «لِلظَّالِمِ الْبَادِئِ غَدًا بِكَفِّهِ عَضَّةٌ» [آغاز كننده ظلم و ستم، در قيامت انگشت به دندان مى گزد].

آیت‌الله‌العظمی جوادی آملی در ادامه به کلمه قصار ۱۸۷ «الرَّحِيلُ وَشِيكٌ» [کوچ کردن از دنیا نزدیک است]، اشاره کرده و بیان داشتند: رحلت انسان از دنیا نابودی نیست، بلکه انتقال از نشئه‌ای به نشئه دیگر است؛ چنان‌که در برزخ بیداری ضعیف‌تر و در قیامت بیداری محض خواهد بود.
 

ایشان تأکید کردند: آیات مرتبط با «یوم» و «یومئذ» در قرآن کریم، جز موارد معدود، همگی درباره قیامت است.
 

معظم‌له در بخش دیگری از بیانات خود با بیان اینکه هر کس در برابر حق بایستد به هلاکت دچار می‌شود، اظهار داشتند: امیرالمومنین در کلام دیگری می فرماید «مَنْ أَبْدَى صَفْحَتَهُ لِلْحَقِّ، هَلَکَ» [هر كه در برابر حق بايستد هلاك شود]؛ زیرا حق، شکست‌بردار نیست و هر مخالفتی با آن جز حسرت و سقوط به دنبال ندارد، هر کس در برابر دین، در برابر حق، چهره نشان دهد به هلاکت گرفتار می شود.

ایشان سپس به نقش صبر و دعا در رسیدن به مقصد الهی اشاره کرده و تأکید کردند: طبق فرموده امیرالمؤمنین‌(علیه السلام) در کلمه ۱۸۹ نهج البلاغه « مَنْ لَمْ يُنْجِهِ الصَّبْرُ، أَهْلَكَهُ الْجَزَعُ» اگر صبر انسان را نجات ندهد، جزع و بی‌تابی هرگز مشکلش را حل نمی‌کند. هم صبر لازم است و هم تضرع و گریه که در روایات از آن با عنوان «سِلاحه الْبُکاء» یاد شده، و این گریه و ناله از سر اخلاص از ابزارهای حقیقی انسان در مبارزه با دشمن درونی و بیرونی هستند. 

معظم له با اشاره به اینکه انسان برای رسیدن به مقصد الهی دو ابزار اساسی در اختیار دارد، افزودند: راه تحقق وظیفه دو چیز است: صبر و دعا. این‌گونه نیست که اگر کسی صبر پیشه کرد، از مقصد بازبماند یا مسیر را اشتباه رفته باشد؛ خیر، صبر خود یکی از راه‌های قطعی رسیدن است؛ هر امری زمان و اقتضای خود را دارد و تحقق آن به اندازه و تقدیری است که خداوند برایش قرار داده است. انسان همواره مصلحت واقعی خود را نمی‌شناسد؛ گاهی مصلحت او در آن است که حادثه‌ای زودتر به او نرسد و با تأخیر به او برسد؛ صبر راهی است که انسان را قطعاً به مقصد می‌رساند. اگر صبر ما را به مقصد نمی‌رساند، هرگز چنین فرمانی صادر نمی‌شد. 

ایشان اظهار داشتند: گریه از سر اخلاص و تضرع، قلب انسان را رقیق می‌کند و به او قدرت مقابله با دشمنان درونی می‌بخشد؛ ما در نبرد با شیطان، نفس امّاره سلاحی جز بکاء و تضرّع نداریم؛ زیرا او از هر جهت مجهز است، اما انسان تنها با سلاح گریه و ناله صادقانه می‌تواند بر دشمن درونی پیروز شود «گر شود دشمن درونی نیست / باکی از دشمن برونی نیست»

​​​​​​​آیت الله العظمی جوادی آملی در بخش پایانی جلسه، با اشاره به دعای امام سجاد‌(علیه السلام) و دیگر ادعیه نورانی اهل‌بیت‌(علیهم السلام) بیان داشتند: عزت حقیقی تنها نزد خداوند است و هر کس خود را در پیشگاه الهی «هیچ» ببیند، خداوند همه چیز را به او عطا خواهد کرد؛ چنان‌که قرآن کریم می‌فرماید: ﴿وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعًا﴾.