پایگاه اطلاع رسانی اسراء: در جدیدترین شماره از دوفصلنامه علمی پژوهشی اخلاق وحیانی مقاله ای با عنوان «بررسی امکان تربیت دینی بر مبنای نظریه عقلانیت وحیانی با تکیه بر نظریات علامه جوادی آملی» به چاپ رسیده است.
نویسنده این مقاله، تلاش نموده است تا امکان تربیت دینی را بر مبنای نظریه عقلانیت وحیانی حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی تبیین نماید. در چکیده این مقاله پژوهشی آمده است:
بیشتر پژوهشهای انجامشده در بیست سال اخیر در حوزۀ تعلیم و تربیت، در سنت فلسفۀ تحلیلی صورت گرفته و مهمترین بحث چالشبرانگیز، نفی معناداری و امکان تربیت دینی بوده است. فیلسوفان تحلیلی تربیت، مانند هرست و پیترز، بر تعلیم و تربیت آزاد تأکید میکنند و تربیت دینی را به این دلیل ناممکن میشمارند که فاقد ویژگیهای قابلارزیابی بودن، تعمیمپذیری و انتقالپذیری است. نگرش آنها نسبت به تربیت، برگرفته از رویکردی است که نسبت به صور دانش دارند؛ بنا براین رویکرد، امر دانشی، امری است که اصول آن دروننظریهای است و اعتبار آن منتزع از عملکرد است، نه امری بیرون از آن. ادعای آنها در رد تربیت دینی، به جایگاه شناختی نامتعین دین، ماهیت علمی تربیت و فقدان عقلانیت در تربیت دینی بازمیگردد. در این پژوهش، نظریۀ عقلانیت وحیانی به عنوان مبنای نظری، عهدهدار پاسخگویی به اشکالات یادشده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که تربیت و دین به دلیل برخورداری از موضوع و غایت مشترک، سازندۀ ترکیب مفهومی معناداری هستند. همچنین از خلال اثبات علم دینی و ترسیم حدود و ثغور عقلانیت، تربیت دینی قابلاثبات است. عقلانیت دینی با نفی تلقی تصریحی یا قانعکننده از غایت تربیت، معیار ارزشمندی و سعادت را عقل مستند به وحی معرفی میکند، نه بنای عقلا و نه کارایی موجه؛ همچنین اتهام فقدان عقلانیت در تربیت دینی که منجر به شیوۀ تلقینی و نه تربیتی میشود، با پرداختن به معنای ایمانیِ تلقین، برطرف میشود. در این پژوهش، ساختمان عقلی انسان با ابتنا به دو وجه خودفرمانی و غیرخودفرمانی شناخته میشود که وجه اول با همراهی اراده و وجه دوم با اخذ اعتبار از وحی فعالیت میکند.
کلیدواژهها:
عقل، دین، علم، امکان تربیت دینی، عقلانیت وحیانی
نویسنده: پرستو مصباحی جمشید؛ دانش آموخته دکتری فلسفه تعلیم و تربیت
منبع: دو فصلنامه علمی پژوهشی اخلاق وحیانی، مقاله 1، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 16، بهار و تابستان 1398، صفحه صفحه 5- 38.
برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجـــــــا را کلیک کنید.