چکیده:
برخی ناقدانِ منهج تفسیر قرآن با قرآن، این منهج را بدعت مفسران اهلِسنت پنداشتهاند. این شبهه، منهج تفسیری برخی تفاسیر شیعی، مانند المیزان و تسنیم را هدف گرفته است. در این مقاله، مدعای یادشده را نقد و بررسی و ثابت میکنیم روح حاکم بر این شبهه، همان پندار نادرست برخی اخباریان دربارۀ ناروا بودن تفسیر قرآن برای غیرمعصومان است و تفسیر قرآن با قرآن دستکم در محدودۀ تفسیر آیات متشابه با آیات محکم، دستور صریح معصومان است؛ ازسویدیگر، نظریۀ «قرآنبسندگی در دین» که شعار «حسبنا کتاب الله» بیانگر آن است، با «قرآنبسندگی در تفسیر» که به منابع خصوص تفسیر قرآن کریم نظر میکند، تفاوت روشنی دارد؛ چنانکه «منهج تفسیر قرآن با قرآن» با نظریۀ «استقلال قرآن» فرق آشکاری دارد. همچنین ثابت خواهیم کرد که منهج تفسیری قرآن با قرآن را پیامبر(ص) پایهگذاری کرده و در سیرۀ علمی اهلبیت: بهکار رفته است. آنان این شیوۀ تفسیری را در انحصار خود ندانستهاند. افزونبراینکه دلیلی بر حصر نیست، شواهد فراوانی روا بودن آن را برای دیگران ثابت میکنند. همچنین خواهیم گفت که بهکارگیری این منهج به مفسران اهلسنت اختصاص ندارد.
نویسنده:
علی مدبر (اسلامی)
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
دو فصلنامه تخصصی علوم قرآن و تفسیر معارج، سال دوم، شماره 1 - شماره پیاپی 3، پاییز و زمستان 1395
برای مشاهده کامل مقاله اینجــــا را کلیک کنید.