پایگاه اطلاع رسانی اسراء: به مناسبت 15 اسفند ماه روز درختکاری فرازهایی از فرمایشات آیت الله العظمی جوادی آملی در خصوص اهمیت توجه به مساله محیط زیست در اسلام به ویژه درختکاری را از نظر می گذرانیم:

آیت الله العظمی جوادی آملی با تاکید بر رواج سنت حسنه درختکاری، اظهار داشتند: اگر سنت بگذارید كه در یک هفته مثلاً در طلیعهٴ بهار كه گیاهان دارند از خواب بیدار می‌شوند، درختكاری انجام شود و این را سنت قرار بدهید، این مخالف با هیچ دلیلی نیست یك، با اطلاقات هم موافق است دو، قصد ورود هم كه ندارید این سه، اگر این سه ضلع فراهم شد می‌شود سنّت حسنه؛  كسی به این قصد نمی‌رود كه ـ معاذ الله ـ بگوید در اسلام مستحب است كه فلان تاریخ، فلان هفته انسان درختكاری بكند، این را كه نمی‌گوید؛ بلکه می‌گوید چون درختكاری مستحب است و سیراب كردن نهال بر طبق اطلاقات مستحب است ما این هفته را درختکاری می‌كنیم.

ایشان همچنین در بخشی از كتاب گران‌سنگ مفاتیح‌الحیات مسئله درختكاری را از مقدس‌ترین اعمال معرفی می کنند و بیان می دارند: شایسته است مسلمانان نسبت به کاشتن و حفظ درخت کوتاهی نکنند، زیرا درختان در سالم‌سازی و پاكیزگی هوا تأثیر ویژه دارند. اهتمام اسلام به درختکاری و افشاندن دانه یا كاشتن شاخه ثمربخش، كاملاً در متون دینی مشاهده می‌شود؛ به گونه‌ای كه گاهی كاشتن درخت، در ردیف بهترین و مقدس‌ترین كارهای خیر قرار می‌گیرد.

معظم له در ادامه مرقوم داشتند: در اسلام، هم دربارهٴ نگهداری درخت و آبیاری آن دستور رسیده و هم از قطع آن نهی شده است. پیامبر گرامی-صلوات الله علیه- فرمود: هر كس درخت طلح و سدر [درخت نیازمند به آب] را سیراب کند، گویا انسانِ مؤمنِ تشنه را سیراب کرده است.

آیت الله العظمی جوادی آملی با ذکر احادیثی به اهمیت درختکاری در کلام معصوم اشاره کردند و آورده اند:اهمیت درختكاری چنان است که رسول خدا -صلوات الله علیه- درباره آن فرمود: اگر نهالی در دست یكی از شماست و در آستانه برپایی قیامت به اندازه كاشتن آن فرصت دارد، آن را بكارد.

ایشان در ادامۀ این بخش به ویژگی‌ها و آثار درختكاری پرداخته و بیان داشتند: امام صادق - علیه السلام- می‌فرماید: كشاورزی و درختكاری كنید. به خدا سوگند كاری حلال‌تر و پاكیزه‌تر از آن نیست.همچنین رسول خدا-صلوات الله علیه- می‌فرماید: اگر مسلمانی درختی بكارد و پرنده، انسان یا حیوانی از میوه آن بخورد برایش صدقه به شمار می‌آید. و نیز در حدیث دیگری آن حضرت می‌فرمایند: پنج گروه‌اند كه در گورهایشان به سر می‌برند؛ لیكن ثواب و پاداش كارهایشان به دیوان و نامه عملشان جاری می‌شود... [یكی از آن‌ها] کسی است كه نخلی نشانده است.

معظم له سپس به حفظ درختان و جلوگیری از قطع آنان اشاره دارند و مرقوم داشتند: از امام صادق - علیه السلام- چنین آمده است: درخت.های ثمردهنده را قطع نکنید که [اگر چنین کنید] خدا سخت بر شما عذاب فرو می‌ریزد. همچنین از امیرمؤمنان - علیه السلام-  نقل شده است: از عوامل افزایش عمر رها كردن آزار دیگران، احترام به پیران، صله رحم و اینکه از بریدن درخت سبز پرهیز شود، مگر برای ضرورت، چنان‌كه از امام صادق – علیه السلام-  نقل شده است: بریدن درخت خرما روا نیست؛ همچنین حفظ درخت برای مناطق كم‌درخت و بیابانی را، سودمند‌تر معرفی كرده، فرمودند: قطع درخت (سدر) در مناطق بیابانی روا نیست، چرا که درخت، در آن مناطق کم است. از امام رضا – علیه السلام-  نیز نقل است كه قطع درخت (در صورت نیاز) با تبدیل و جایگزینی، مانعی ندارد و فرمودند: امام کاظم - علیه السلام-  درخت سدری را قطع کرد و درخت انگوری به جای آن کاشت.

آیت الله العظمی جوادی آملی با تاکید بر احیای زمین های موات تصریح داشتند: خدای سبحان پیش از آفریدن انسان همه نعمت هایی را که برای زندگی او لازم بود آفرید؛ یعنی زمین و زمینه را برای زندگی بشر فراهم كرد؛ آن‌گاه انسان را آفرید و او را جانشین خویش در زمین قرار داد و از او خواست همچون مهمان، بر سر سفره نعیم خدا بنشیند و با بهره‌گیری از آن‌ها به آبادانی زمین بپردازد: ﴿هُوَ أَنشَأَكُم مِنَ الأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِیها...﴾ و محیط زیست را سامان بخشد، از این‌رو گاهی با بیان ﴿وَابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللهِ﴾ و زمانی با عبارت ﴿فَامْشُوا فِى مَنَاكِبَها﴾ ، انسان را به بهره‌گیری از منابع محیط زیستی فراخوانده و می‌فرماید: روی زمین راه بروید و روزی بطلبید. امتثال این دستور الهی نیاز به تلاش و همت جدی دارد. این سفره گسترده نعمت الهی در صحرا و دریا و اعماق كوه‌ها برای بشر آماده شده و انسان باید با سختكوشی خویش از آن‌ها بهره‌مند شود.